Την ίδια στιγμή, μαίνονται οι εντονότατοι ανταγωνισμοί και μεταξύ των κρατών μελών της ευρωζώνης, με τη Γερμανία να επιμένει ότι οι ιδιώτες πιστωτές θα πρέπει να συμμετέχουν στη ζημιά από την ελεγχόμενη ελληνική χρεοκοπία. Μάλιστα, η καγκελάριος της Γερμανίας, Ανγκελα Μέρκελ, δηλώνει ότι «υπάρχουν και άλλα απαραίτητα βήματα που πρέπει να γίνουν και δε θα υπάρξει κάποιο θεαματικό αποτέλεσμα (σ.σ. στη Σύνοδο Κορυφής) το οποίο θα επιλύσει όλα τα προβλήματα». Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Γερμανίας, Στέφεν Ζάιμπερτ, εκτιμά ότι η Σύνοδος Κορυφής θα δώσει «ένα καλό αποτέλεσμα που θα στείλει ένα καθησυχαστικό μήνυμα στις αγορές. Ελπίζουμε να προκύψει ένα πακέτο την Πέμπτη που θα περιλαμβάνει όλες τις σημαντικές λεπτομέρειες». Από την άλλη, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του υπουργείου Οικονομικών της Γερμανίας, Μάρτιν Κότχαους, οι συζητήσεις μεταξύ των κυβερνήσεων των κρατών μελών και των τραπεζών προχωρούν με εποικοδομητικό τρόπο. Σύμφωνα με τη γερμανική «Die Welt», καταγράφονται σφοδρές διαφωνίες μεταξύ της καγκελαρίας και του υπουργείου Οικονομικών για τη «σωστή στρατηγική στην υπόθεση της κρίσης χρέους», με το μεν υπουργείο να απαιτεί ένα γερό «κούρεμα» του ελληνικού χρέους και τη δε καγκελάριο να διαφωνεί φοβούμενη τη μετάδοση της κρίσης.
Ωστόσο, ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, Φρανσουά Μπαρουάν, δηλώνει ότι «έχουμε συζητήσει κατ' επανάληψη τηλεφωνικώς. Εχουμε καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια, ούτως ώστε να βρεθεί η λύση για να αποφευχθεί συλλογικό λάθος ή ένα πιστωτικό γεγονός (...) Η Γαλλία δεν θα υποστηρίξει λύση που θα μοιάζει ως πιστωτικό γεγονός, ή, με άλλα λόγια, εγκατάλειψη του χρέους».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Ζαν-Κλοντ Τρισέ, τονίζει την ανάγκη αποφυγής μιας πιθανής χρεοκοπίας της Ελλάδας, σημειώνοντας ότι «ένα πιστωτικό επεισόδιο, μια επιλεκτική χρεοκοπία ή μια χρεοκοπία πρέπει να αποφευχθεί». «Ποιος θα θεωρούσε τη χρεοκοπία ενός οποιουδήποτε κράτους, στο πλαίσιο μιας ευρωπαϊκής και παγκόσμιας δημοσιονομικής κρίσης στις αναπτυγμένες οικονομίες, μια "καλή λύση";» αναρωτιέται ο πρόεδρος της ΕΚΤ, υπογραμμίζοντας ότι οι κυβερνήσεις των κρατών μελών της ευρωζώνης πρέπει να βρουν τρόπο να αποτρέψουν τη χρεοκοπία της Ελλάδας, παρόλο που οι αναλυτές τη θεωρούν όλο και πιο πιθανή.
Να θυμίσουμε ότι για σήμερα είναι προγραμματισμένη τηλεδιάσκεψη των υφυπουργών οικονομικών και στελεχών των κεντρικών τραπεζών των κρατών μελών της ευρωζώνης με αυτό το αντικείμενο, ενόψει και της αυριανής Συνόδου Κορυφής.
Πλήθος τα σενάρια
Σύμφωνα με το πρακτορείο «Reuters», το οποίο επικαλείται εσωτερικό έγγραφο που έχει στη διάθεσή του, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι περιγράφουν τρεις βασικές επιλογές για τη συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών στην ελεγχόμενη χρεοκοπία: Η πρώτη επιλογή είναι η επαναγορά ελληνικών ομολόγων με παροχή πιστωτικών εγγυήσεων από το Δημόσιο για τον ιδιωτικό τομέα. Η δεύτερη επιλογή είναι η γαλλική πρόταση για μετακύλιση του χρέους, χωρίς πιστωτικές εγγυήσεις προς τον ιδιωτικό τομέα, αλλά με μείωση των επιτοκίων και επιμήκυνση της λήξης των ομολόγων και των δανείων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, και οι δυο λύσεις θα εκληφθούν από τους οίκους αξιολόγησης ως «επιλεκτική χρεοκοπία». Η τρίτη λύση αφορά την επιβολή φόρου στο χρηματοοικονομικό κλάδο ή μια συμφωνία τύπου Βιέννης με τις ιδιωτικές τράπεζες για να διατηρήσουν την έκθεσή τους στο ελληνικό χρέος. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η τρίτη επιλογή φαίνεται να είναι η μόνη που δε δημιουργεί καθεστώς επιλεκτικής χρεοκοπίας.
Παράλληλα, σύμφωνα με δημοσίευμα των «Financial Times», «οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναζητούν μεθόδους να κρατήσουν τις ελληνικές τράπεζες στην επιφάνεια και να μη βουλιάξουν, στο πλαίσιο του νέου πακέτου των 115 δισ. ευρώ προς την Αθήνα, καθώς η ΕΚΤ έχει προειδοποιήσει ότι πιθανόν να μην μπορεί πια να δανείζει κεφάλαια στις ελληνικές τράπεζες αν κηρυχτεί στάση πληρωμών στα εθνικά ομόλογα. Με τις μεθόδους αυτές στο όλο και ακριβότερο πρόγραμμα διάσωσης προστίθενται 20 δισ. ευρώ περίπου, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Κομισιόν, αλλά το τελικό μέγεθος θα εξαρτηθεί από το διάστημα κατά το οποίο οι τράπεζες θα μείνουν αποκομμένες από τη χρηματοδότηση της ΕΚΤ. Η προσωρινή χρεοκοπία αναμένεται να κηρυχθεί πολύ σύντομα, ίσως μέσα στην εβδομάδα, γεγονός που εκβιάζει τους ρυθμιστές να βρουν γρήγορα ένα σχέδιο στήριξης των τραπεζών».
Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, μια από τις προτάσεις που συζητιούνται είναι να δημιουργηθεί ένα «μαξιλάρι ρευστότητας» προς τις ελληνικές τράπεζες, που θα επωμιστούν και τη μεγαλύτερη ζημιά από την ελεγχόμενη χρεοκοπία. Αυτό το «μαξιλάρι», σύμφωνα με το δημοσίευμα, μπορεί να δημιουργηθεί είτε με ένα ταμειακό αποθεματικό με κεφάλαια που θα χρησιμοποιούνται ως εγγυήσεις, είτε με παροχή έκτακτης ρευστότητας από την Κεντρική Τράπεζα της Ελλάδας, μετά από ανάλογη εξουσιοδότηση της ΕΚΤ. Μια τρίτη πρόταση είναι η φορολόγηση των ευρωπαϊκών τραπεζών. Τα έσοδα από τους φόρους θα πήγαιναν στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, το οποίο στη συνέχεια θα μπορούσε να δανείζει στις τράπεζες που αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας ή στις εθνικές αρχές που είναι αρμόδιες για την επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Σύμφωνα με άλλο δημοσίευμα των «Financial Times», η κρίση απειλεί την ίδια την ύπαρξη της ευρωζώνης. Μάλιστα, σημειώνεται ότι «το ευρώ αποτέλεσε το κορυφαίο επίτευγμα του μεταπολεμικού σχεδίου για την οικονομική και πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης. Αν αποσυρθεί αυτός ο πυλώνας, δεν μπορεί κανείς να πει τι θα συμβεί ενδεχομένως στο υπόλοιπο του οικοδομήματος, καθώς και στην ίδια την επιρροή της ΕΕ στον κόσμο». Η εφημερίδα καλεί τους ηγέτες της ευρωζώνης όχι μόνο να αποφασίσουν το νέο δάνειο προς την Ελλάδα, αλλά και να ενισχύσουν δραστικά τους πόρους του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και να μην αναβάλλουν την εξέταση μιας «συνολικής λύσης» για το Σεπτέμβρη.
Την ίδια στιγμή, ο οικονομολόγος, Νουριέλ Ρουμπινί, εκτιμά ότι «η κρίση στην ευρωζώνη πλησιάζει στην κορύφωσή της. Η Ελλάδα είναι χρεοκοπημένη. Η Πορτογαλία και η Ιρλανδία είδαν πρόσφατα τα ομόλογά τους να υποβαθμίζονται σε... σκουπίδια. Η Ισπανία εξακολουθεί να απειλείται με απώλεια πρόσβασης στην αγορά καθώς η πολιτική αβεβαιότητα εντείνει τα δημοσιονομικά και οικονομικά προβλήματά της. Και επίσης εντείνονται οι πιέσεις στην Ιταλία (...) Η μόνη ρεαλιστική και λογική λύση είναι μια ελεγχόμενη και προσανατολισμένη στην αγορά - αλλά και αναγκαστική - αναδιάρθρωση ολόκληρου του ελληνικού δημόσιου χρέους». Ο Ν. Ρουμπινί προτείνει ελεγχόμενη ανταλλαγή του παλιού χρέους με νέο με τρία χαρακτηριστικά: Την ίδια ονομαστική αξία, τη μακροπρόθεσμη λήξη σε 20 - 30 χρόνια, και επιτόκιο χαμηλότερο από εκείνο της αγοράς. Οπως σημειώνει, οι οίκοι αξιολόγησης θα θεωρούσαν αυτήν την ανταλλαγή χρέους ως πιστωτικό γεγονός, μόνο όμως για πολύ μικρή περίοδο, ίσως για λίγες εβδομάδες, κάτι που, σύμφωνα με τον ίδιο, μπορούν να αντέξουν τόσο η ΕΚΤ όσο και οι τράπεζες - πιστωτές.
Από την πλευρά του, ο Εβαλντ Νοβότνι, μέλος του ΔΣ της ΕΚΤ, εκτιμά ότι ενώ η πλήρης χρεοκοπία θα είχε σοβαρότατες συνέπειες για την Ελλάδα και την ικανότητα της ΕΚΤ να μπορεί να δέχεται ελληνικά ομόλογα ως εχέγγυα, η επιλεκτική χρεοκοπία θα μπορούσε να είναι αποτελεσματική. «Υπάρχουν προτάσεις που αφορούν τη βραχυπρόθεσμη επιλεκτική χρεοκοπία, μια εξέλιξη που δεν θα έχει ιδιαίτερα σημαντικές επιπτώσεις», σημειώνει και τονίζει ότι η ΕΚΤ «δε θα πρέπει να εξαρτάται από τους οίκους αξιολόγησης», ανοίγοντας ουσιαστικά το δρόμο για να εξακολουθεί να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ακόμα και σε καθεστώς επιλεκτικής χρεοκοπίας.
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου