Σε διαρκή αδιέξοδα οι διαχειριστές της κρίσης

Ενδοκαπιταλιστικές κόντρες ακόμα και στο εσωτερικό των κρατών - μελών, με επίκεντρο τον επιμερισμό της ζημιάς από την ελεγχόμενη χρεοκοπία

Eurokinissi

Μεγαλώνουν οι ανησυχίες των εκπροσώπων της πλουτοκρατίας για το βάθος και τη διάρκεια της καπιταλιστικής κρίσης, ενώ ταυτόχρονα, σε επίπεδο Ευρωζώνης, συνεχίζονται οι ζυμώσεις και οι αντεγκλήσεις για το ποια μερίδα της πλουτοκρατίας θα επωμιστεί μεγαλύτερη ή μικρότερη ζημιά από την ελεγχόμενη χρεοκοπία της Ελλάδας. Χαρακτηριστικό της βαθιάς κρίσης είναι και το γεγονός ότι η ελβετική τράπεζα «UBS» προχωράει στη μείωση των εκτιμήσεών της για το παγκόσμιο ΑΕΠ και για την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη.

Συγκεκριμένα, μειώνει την πρόβλεψη για το παγκόσμιο ΑΕΠ στο 3,3% το 2012, από 3,8%, ενώ εκτιμά ότι η Ευρωζώνη θα αναπτυχθεί με ρυθμό 1,0% το 2012, έναντι 2,0% στην προηγούμενη εκτίμηση, ενώ σημειώνει πως δεν εκτιμά ότι η παγκόσμια οικονομία και οι ΗΠΑ θα εισέλθουν σε νέα ύφεση. Παράλληλα, και η «Citigroup» προχώρησε στη μείωση των εκτιμήσεών της για τον παγκόσμιο ρυθμό ανάπτυξης το 2011 και το 2012 και μείωσε την εκτίμησή της για τον παγκόσμιο ρυθμό ανάπτυξης το 2011 στο 3,1% από 3,4% και για το 2012 στο 3,2% από 3,7%.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του πρακτορείου «Reuters», η συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών στο πρόγραμμα ανταλλαγής ελληνικών ομολόγων διαμορφώνεται στο 50%, έναντι του αρχικού στόχου του 90%. Το ίδιο δημοσίευμα επικαλείται πηγή που εκτιμά ότι η συμμετοχή θα μπορούσε να αυξηθεί απότομα τις επόμενες μέρες «αν ξεκαθαριστούν κάποιες λεπτομέρειες», ιδιαίτερα γύρω από τη λογιστική μέθοδο που θα χρησιμοποιήσουν οι τράπεζες στην καταγραφή των ζημιών.

Παράλληλα, το πρακτορείο «Dow Jones Newswires» επικαλείται αξιωματούχο της ελληνικής κυβέρνησης που εκτιμά ότι οι ελληνικές τράπεζες αναμένεται να εμφανίσουν αθροιστικές απώλειες περίπου 5 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος ανταλλαγής ομολόγων. «Οι τράπεζες θα πρέπει να δηλώσουν εάν θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα, αλλά και ποιο εργαλείο προτιμούν έως τις αρχές Σεπτεμβρίου, ενώ η διαδικασία αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τον Οκτώβριο», δηλώνει η πηγή, η οποία εκτιμά ότι οι ελληνικές τράπεζες στην πλειοψηφία τους θα προτιμήσουν την επιλογή της ανταλλαγής υφιστάμενων ομολόγων που ωριμάζουν έως το 2020 - ή πιθανότατα και έως το 2024 - με νέα ομόλογα 30ετίας, στην ονομαστική τιμή με μεσοσταθμικό επιτόκιο 4,75%.

Την ίδια στιγμή, εξακολουθεί να μαίνεται ο καυγάς ανάμεσα στα κράτη - μέλη γύρω από τις αποφάσεις της εύθραυστης ενδοκαπιταλιστικής συμφωνίας της 21ης Ιούλη. Σύμφωνα με δημοσίευμα των «Financial Times», οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης αναμένεται να ασχοληθούν με το θέμα των εγγυήσεων σήμερα, σε νέα τηλεδιάσκεψη. Σύμφωνα με το πρακτορείο «Dow Jones Newswires», το οποίο επικαλείται εκπρόσωπο της Κομισιόν, δεν υπάρχει χρονικό όριο για την επίλυση της αντιπαράθεσης που έχει ξεσπάσει για τη συμφωνία παροχής εγγυήσεων από την Ελλάδα στη Φινλανδία, αλλά «θα ήταν καλό αν καθίστατο εφικτή η επίτευξη συμφωνίας ως το τέλος του μήνα».

Στο επίκεντρο ο ρόλος της Γερμανίας

Δημοσίευμα της γερμανικής έκδοσης των «Financial Times», επαναφέρει το θέμα της έκδοσης ευρωομολόγων, το οποίο διεκδικούν μερίδες της πλουτοκρατίας που αποζητούν τρόπους φθηνότερου δανεισμού. Η εφημερίδα καλεί τα κράτη - μέλη της ΕΕ: «Εκδώστε ευρωομόλογα - με ή χωρίς τους Γερμανούς». Το δημοσίευμα συνιστά στα κράτη - μέλη να ασκήσουν πιέσεις στη Γερμανία, σημειώνοντας:

«Πώς θα φαινόταν άραγε ένα τέτοιο βήμα στη Γερμανία; Από οικονομικής άποψης ενδέχεται σε μια τέτοια περίπτωση να συρρικνωθούν τα πλεονεκτήματα του Βερολίνου στη δανειοδότηση, όταν οι επενδυτές δουν ότι υπάρχει μια αγορά ομολόγων πιο ελκυστική και μεγαλύτερη από εκείνη της Γερμανίας. Από πολιτικής άποψης οι ψηφοφόροι θα φοβηθούν μήπως μείνουν εκτός ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, μήπως χάσουν το τρένο. Και αυτές οι ανησυχίες θα μπορούσαν τότε να είναι μεγαλύτερες από τις σημερινές ανησυχίες γιατί η Γερμανία δίνει τις υψηλότερες εισφορές στην ΕΕ. Επομένως, τα πάντα εξαρτώνται από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες και πρέπει να χρησιμοποιήσουν τη δύναμή τους».

Τις αντιθέσεις στο εσωτερικό της Γερμανίας, ανάμεσα σε μερίδες της αστικής τάξης με αντικρουόμενα συμφέροντα, αντανακλά και η επίθεση του πρώην καγκελάριου, Χ. Κολ, στην πολιτική της Α. Μέρκελ, για την οποία λέει ότι δεν έχει κατεύθυνση και υπάρχει κίνδυνος να εξασθενίσει τη γερμανική επιρροή. «Τόσο σε ό,τι αφορά τη στάση της Γερμανίας στα Ηνωμένα Εθνη σε σχέση με τη Λιβύη, όσο και σε σχέση με την κρίση στην Ελλάδα, η κυβέρνηση έχασε την πολιτική της πυξίδα, κι όταν δεν έχει πυξίδα και δεν ξέρει πού είναι και πού θέλει να πάει. Κι αν θέλουμε να το προχωρήσουμε ακόμη περισσότερο, δεν διαθέτει βούληση να ηγηθεί και να διαμορφώσει την πολιτική, τότε δεν διαθέτει αίσθηση γι' αυτό που λέμε συνέχεια στη γερμανική εξωτερική πολιτική».

Σε άλλο σημείο, ο Χ. Κολ και τονίζει: «Η Γερμανία δεν είναι πλέον αξιόπιστος παράγοντας εδώ και πολλά χρόνια, στο εσωτερικό και στο εξωτερικό (...) Πρέπει να φροντίσουμε να μην τα χάσουμε όλα. Πρέπει να ανακτήσουμε κατεπειγόντως την αξιοπιστία που είχαμε στο παρελθόν». Αναφερόμενος στην Ελλάδα, ο πρώην καγκελάριος της Γερμανίας, εξηγεί ότι «αν ήμουν εγώ καγκελάριος, η Γερμανία δε θα συναινούσε στην ένταξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη χωρίς να υπάρχουν βαθιές δομικές μεταρρυθμίσεις», αλλά εκτιμά ότι «η διάσωση της ευρωζώνης θα κοστίσει πολύ αν δεν θέλουμε να έχουμε κακές εξελίξεις, αλλά δεν υπάρχει άλλη επιλογή, αν θέλουμε να αποτρέψουμε τη διάλυση της Ευρώπης».

Μέτρα διαχείρισης υπέρ του κεφαλαίου

Την ίδια στιγμή, η γερμανική εφημερίδα «Handelsblatt» υποστηρίζει ότι ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Β. Σόιμπλε έχει επεξεργαστεί ένα «σύμφωνο - πλαίσιο» για τον τρόπο λειτουργίας του διευρυμένου Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, πρόκειται για ένα κείμενο εργασίας 41 σελίδων, το οποίο ο Β. Σόιμπλε έχει ήδη αποστείλει σε πέντε κορυφαίους Γερμανούς πολιτικούς και σκοπεύει να το παρουσιάσει στους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ.

Σύμφωνα με το κείμενο εργασίας, η απόφαση της Συνόδου Κορυφής της 21ης Ιουλίου παίρνει μορφή νόμου, προκειμένου να νομιμοποιηθεί ο ρόλος του ταμείου ως «υπερ - αρχής» για τη «διάσωση» κρατών και να εξελιχθεί το Ταμείο σε έναν από τους ισχυρότερους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Το κείμενο προβλέπει τρία εργαλεία που θα έχει στη διάθεσή του το Ταμείο: Πρώτον, θα μπορεί να διασώζει τράπεζες με έμμεση ανακεφαλαιοποίηση μέσω δανείου προς το κράτος - μέλος. Δεύτερον, θα μπορεί να αγοράζει ομόλογα κρατών - μελών, τόσο στην πρωτογενή όσο και στη δευτερογενή αγορά, τα οποία θα μπορεί να διατηρεί ως τη λήξη τους ή να τα πουλάει νωρίτερα. Τρίτον, σε περίπτωση που μια χώρα «δέχεται πιέσεις στις χρηματαγορές», το Ταμείο θα μπορεί να παρέχει «προληπτικό δάνειο».

Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, η χρήση των νέων εργαλείων του Ταμείου δε συνδέεται με την επιβολή αυστηρών οικονομικών και δημοσιονομικών όρων, ενώ τα κοινοβούλια θα κληθούν απλά να εγκρίνουν το σύμφωνο - πλαίσιο, παρέχοντας έτσι μια «γενική εξουσιοδότηση» στο Ταμείο. Δηλαδή, μετά την έγκριση του συμφώνου, τα κοινοβούλια δε θα μπορούν να επηρεάζουν τις αποφάσεις του, για παράδειγμα να μπλοκάρουν την αγορά ομολόγων. Εκπρόσωπος του Β. Σόιμπλε διέψευσε τις πληροφορίες περί της «γενικής εξουσιοδότησης» και σημείωσε ότι στο έγγραφο αυτό αποτυπώνεται η πορεία των συζητήσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, και όχι οι θέσεις του υπουργού.

Τέλος, σε μια παράλληλη εξέλιξη, η Κίνα δηλώνει την ανησυχία της από το βάθεμα της κρίσης και καλεί την ΕΕ να πάρει μέτρα για να διασφαλίσει τις κινεζικές μπίζνες. «Η Κίνα ανησυχεί για την επίδραση της κρίσης του χρέους της ευρωζώνης και ελπίζει ότι η ευρωπαϊκή οικονομία θα μπορέσει να διατηρήσει τη σταθερότητα και ελπίζει ότι οι ενδιαφερόμενες χώρες θα μπορέσουν να επιτύχουν στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις τους», δηλώνει ο πρόεδρος της Κίνας, Χου Τζιντάο μετά τη συνάντηση με το Γάλλο ομόλογό του, Νικολά Σαρκοζί, ο οποίος επισκέπτεται το Πεκίνο.

«Η Ευρώπη θα συνεχίσει να είναι για την Κίνα μία από τις κύριες επενδυτικές αγορές της και ελπίζουμε ότι η Ευρώπη θα λάβει μέτρα για να διασφαλίσει την ασφάλεια των κινεζικών επενδύσεων εκεί», σημειώνει ο Κινέζος Πρόεδρος.

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ