Τρίτη 23 Αυγούστου 2011

Εφτασε λοιπόν το τέλος του καπιταλισμού;

Εντάξει, το ερώτημα είναι ρητορικό, το αδιέξοδο όμως στο οποίο μοιάζει να οδηγείται η παγκόσμια οικονομία είναι πέρα για πέρα αληθινό... υπάρχουν διαμετρικά αντίθετες απόψεις για το τι περιμένουμε να κάνουν. Βρίσκονται, βλέπετε, μπροστά σε μια θεμελιώδη αντίφαση του συστήματος... Από τη μια πλευρά είναι το χρέος... Από την άλλη πλευρά είναι ο φόβος της ύφεσης. Οσο περισσότερο χρεώνονται τα νοικοκυριά και οι κυβερνήσεις τόσο πιο πιθανό φαίνεται το ενδεχόμενο να χρεοκοπήσουν ή να αναγκαστούν σε δραστικά μέτρα λιτότητας. Αυτό φυσικά προκαλεί ανασφάλεια, οι καταναλωτές μειώνουν τις δαπάνες τους, η μείωση της ζήτησης ωστόσο δημιουργεί το γνωστό φαύλο κύκλο με απολύσεις και νέα μείωση των εισοδημάτων...
Στο παρελθόν η λύση θα ήταν απλή: αύξηση των κρατικών δαπανών ώστε να τονωθεί η αγορά και τα εισοδήματα. Σήμερα ωστόσο μια τέτοια κίνηση, που οδηγεί βέβαια σε αύξηση των ελλειμμάτων αλλά και του χρέους, απλώς επιτείνει την ανασφάλεια. Να αυξήσουμε λοιπόν τα ελλείμματα ή να τα μειώσουμε;... ακόμη και συντηρητικοί οικονομολόγοι αναγνωρίζουν ότι μια στρατηγική εξόδου από την κρίση θα πρέπει να περιλαμβάνει διαγραφή χρεών για κράτη και νοικοκυριά, φορολόγηση των χρηματιστηριακών συναλλαγών, ενίσχυση των επενδύσεων και προστασία των εισοδημάτων. Δυστυχώς από τη θεωρία στην πράξη η απόσταση είναι μεγάλη. Και ο συντονισμός τόσων οικονομιών με αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα είναι μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση».
***
Αυτά γράφει κυριακάτικη αστική εφημερίδα, από τις ναυαρχίδες του συστήματος. Που αν και συγκαλύπτει το πραγματικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι καπιταλιστικές οικονομίες, δηλαδή την κρίση υπερσυσσώρευσης, εντούτοις αποκαλύπτει αυτό που το ΚΚΕ έχει κατ' επανάληψη εκτιμήσει, ότι η κρίση είναι και βαθιά και συγχρονισμένη τόσο σε επίπεδο καπιταλιστικών οικονομιών Ευρωζώνης, ΕΕ, αλλά και άλλων ισχυρών καπιταλιστικών κρατών, όπως πχ οι ΗΠΑ, που σε συνδυασμό με την τεράστια ένταση της καπιταλιστικής διεθνοποίησης αδυνατούν να τη διαχειριστούν με όλα τα εργαλεία που ο καπιταλισμός ως τώρα την αντιμετώπιζε. Ηδη η εφημερίδα μιλά για αντιφάσεις. Είναι αντιφάσεις του ίδιου του συστήματος, που υπάρχουν αντικειμενικά και είναι αξεπέραστες. Η αντίφαση που εμφανίζει μεταξύ χρέους και ύφεσης συνδέεται με τη λύση που σε προηγούμενες οικονομικές κρίσεις έδινε το σύστημα, την οποία η εφημερίδα παρουσιάζει, δηλαδή «αύξηση των κρατικών δαπανών, ώστε να τονωθεί η αγορά και τα εισοδήματα»... Κεϊνσιανή πολιτική διαχείρισης, η οποία όμως είναι ανεφάρμοστη, γιατί θα αυξηθούν τα ελλείμματα και το χρέος. Αυτή είναι μια δεύτερη αντίφαση που παρουσιάζει η εφημερίδα που δείχνει και τα αδιέξοδα του καπιταλισμού. Η ως τώρα εφαρμοζόμενη πολιτική εκτιμούν αστοί οικονομολόγοι, πολιτικοί, δημοσιολόγοι, ότι βαθαίνει την ύφεση.
***
Η πρόταση που εμφανίζει ως πρόταση των οικονομολόγων, περί διαγραφής χρεών ώστε να ενισχυθούν οι επενδύσεις, απαντά η εφημερίδα ότι σκοντάφτει στα αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα. Πράγματι, όχι η διαγραφή των χρεών, αλλά το ελεγχόμενο «κούρεμα» χρεών, αντιμετωπίζεται από τους αστούς στο πλαίσιο της αρνητικής επίδρασης που θα έχει στις διάφορες καπιταλιστικές οικονομίες, αφού θα χάσουν κεφάλαια οι τράπεζες, και το ποιου κράτους οι τράπεζες θα χάσουν, λιγότερο ή περισσότερο, έχει αντίκτυπο συνολικά στην καπιταλιστική οικονομία του συγκεκριμένου κράτους, επομένως οξύνει τους μεταξύ τους ανταγωνισμούς. Διαγραφή χρεών σημαίνει καταστροφή κεφαλαίου και οι καπιταλιστές δεν το θέλουν. Για την ώρα καταστρέφουν εργατική δύναμη (ανεργία, μείωση μισθών κλπ), αλλά αυτό από μόνο του δε φτάνει για να βγουν από την κρίση σε όφελός τους.
***
Ολες οι παραπάνω αντιφάσεις πηγάζουν από τη βασική αντίθεση του καπιταλισμού που είναι και η αιτία της κρίσης, δηλαδή το γεγονός ότι η παραγωγή είναι κοινωνική αλλά τα αποτελέσματά της τα ιδιοποιούνται οι καπιταλιστές. Οι αντιφάσεις αυτές και οι τεράστιες δυσκολίες αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης του καπιταλισμού σε όφελος του κεφαλαίου θα οξυνθούν ακόμη περισσότερο. Αλλά για την εργατική τάξη, τα φτωχά λαϊκά στρώματα, όλη αυτή η προπαγάνδα και οι διάφορες διαχειριστικές πολιτικές είναι ενάντια στα συμφέροντά τους, που διεκδικώντας τα πρέπει να ανεβάζουν τον αγώνα στο επίπεδο της πολιτικής πάλης για διέξοδο από την κρίση σε όφελός τους. Να οξύνει, δηλαδή ο λαός, με τον αγώνα του την κρίση, να ανατρέψει την εξουσία του κεφαλαίου, κοινωνικοποιώντας τα μέσα παραγωγής, αφαιρώντας την ιδιοκτησία τους από τους καπιταλιστές, για να οικοδομήσει τη σοσιαλιστική κοινωνία και οικονομία, που η ανάπτυξη θα γίνεται σε όφελός του και χωρίς οικονομικές κρίσεις. Ζήτημα που επίσης συνδέεται με την αποδέσμευση από την ΕΕ.
Ι.
Πηγή: Ριζοσπάστης 

Δεν υπάρχουν σχόλια: