Παρασκευή 22 Νοεμβρίου 2013

ΧΙΛΗ: Με αφορμή τις πρόσφατες εκλογές


Από φοιτητική κινητοποίηση το 2012 για δημόσια δωρεάν ποιοτική εκπαίδευση
Στις 17/11/13 πραγματοποιήθηκαν προεδρικές εκλογές στη Χιλή. Χαρακτηρίστηκαν «ιστορικές» τόσο για τον αριθμό των υποψηφίων (9!) όσο και για το ότι για πρώτη φορά στο 2ο γύρο (15/12) αναμετρούνται 2 γυναίκες: η «κεντροαριστερή» Μισέλ Μπατσελέ του συνασπισμού «Νέα Πλειοψηφία», που πήρε 47% στον πρώτο γύρο, με την «κεντροδεξιά» Εβελίν Ματέι που έλαβε 25%.
Η Μισέλ Μπατσελέ διετέλεσε υπουργός Υγείας και Αμυνας στις κυβερνήσεις του κεντροαριστερού Ρικάρντο Λάγος. Ως πρόεδρος της Χιλής (2006-2010) ήρθε αντιμέτωπη με μεγάλες μαθητικές κινητοποιήσεις. Φιλοξένησε την 6η «Σύνοδο Προοδευτικών Ηγετών» - που ξεκίνησε το 1999 ο σφαγέας της Γιουγκοσλαβίας Μπιλ Κλίντον - στην οποία παρέλασε πλειάδα αστέρων της αστικής πολιτικής, από τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Μπάιντεν, τον Βρετανό πρωθυπουργό Γκόρντον Μπράουν, τον Ισπανό Θαπατέρο, μέχρι τον... Γιώργο Παπανδρέου. Σύναψε την πρώτη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου Λατινομαερικάνικης χώρας με την Κίνα, έπαιξε κομβικό ρόλο στην ίδρυση της Στρατηγικής Οικονομικής Εταιρικής Συμφωνίας του Ειρηνικού.
Οι κυβερνήσεις της «Κονσερτασιόν» -όπως ονομαζόταν ο σοσιαλδημοκρατικός συνασπισμός μέχρι σήμερα- ακολούθησαν τόσο πιστά τη γραμμή της οικονομικής πολιτικής του Πινοτσέτ που έκαναν ορισμένους να μιλήσουν για «Πινοτσετισμό χωρίς Πινοτσέτ». Το λεγόμενο «οικονομικό θαύμα» της Χιλής δεν ήταν τίποτα άλλο από τη γιγάντωση των εξαγωγών ορυκτών και αγροτικών προϊόντων και μια καπιταλιστική ανάπτυξη που βασίστηκε στην υπερεκμετάλλευση της εργατικής δύναμης και την παραπέρα υπονόμευση κοινωνικών δικαιωμάτων, αξιοποιώντας στο έπακρο και το αντιδραστικό νομικό και πολιτικό εποικοδόμημα.

Το πρόγραμμα της «Νέας Πλειοψηφίας», την οποία απαρτίζουν το Σοσιαλιστικό Κόμμα, η Χριστιανική Δημοκρατία, το Κόμμα για τη Δημοκρατία, το Ριζοσπαστικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, η Αριστερά Πολιτών, το Ευρύ Κοινωνικό Κίνημα και το ΚΚ Χιλής, συνιστά μια πρόταση αστικού εκσυγχρονισμού που επιδιώκει να αντιμετωπίσει προβλήματα ανταγωνιστικότητας στην εξορυκτική βιομηχανία, με την άνοδο της παραγωγικότητας της εργασίας, την αντιμετώπιση προβλημάτων στην Ενέργεια και τον εκσυγχρονισμό του αστικού κράτους, πάντα «με συνεργασία και διάλογο μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα».
Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και ο υποψήφιος των Πρασίνων, Αλφρεντ Σφέιρ (πρώην διευθυντής του γραφείου της Παγκόσμιας Τράπεζας στη Γενεύη) το κριτικάρει ότι «αποδέχεται αναμφίβολα το νεοφιλελεύθερο σύστημα και περιλαμβάνει μέτρα για να το διορθώσει, αλλά δεν προτείνει βαθιές αλλαγές».
Για την προώθηση των αστικών εκσυγχρονισμών επιδιώκει την πλήρη ενσωμάτωση του εργατικού κινήματος. Ετσι η Μπατσελέ υποστηρίζει ότι οι «αλλαγές μπορούν να γίνουν μέσω της ψήφου», και τονίζει ότι θέλει να «ξαναδώσει κύρος στην πολιτική, να ενδυναμώσει τους θεσμούς, ώστε όλοι οι συμπατριώτες μας να συνεχίζουν να πιστεύουν στους θεσμούς της Χιλής». Θεσμούς που όχι μόνο είναι αστικοί, αλλά αρκετοί από αυτούς αποτελούν κληρονομιά της χούντας του Πινοτσέτ. Στο πρόγραμμά της κάνει λόγο για προώθηση της «κουλτούρας της συνεργασίας» και «υπέρβαση των διαφορών που υπάρχουν μεταξύ εργαζομένων και επιχειρηματιών» και αποσαφηνίζει ότι «για να αυξηθούν τα εισοδήματα των εργαζομένων πρέπει να αυξηθεί η παραγωγικότητα» .
Η επαγγελλόμενη «εκπαιδευτική μεταρρύθμιση» έρχεται να απαντήσει στις ανάγκες του κεφαλαίου για πιο καταρτισμένο εργατικό δυναμικό που θα επιτρέψει άνοδο της παραγωγικότητας της εργασίας και του βαθμού εκμετάλλευσης. Αυτό είναι ιδιαίτερα σαφές σε ό,τι αφορά στην τεχνική - επαγγελματική εκπαίδευση όπου υπόσχεται ότι «κάθε περιοχή της χώρας θα έχει ένα Συμβούλιο Τεχνικής και Επαγγελματικής Κατάρτισης, χαρακτήρα ιδιωτικού - δημοσίου, που θα διασφαλίσει την πλήρη διάρθρωση του συστήματος και θα δίνει κατευθύνσεις για την ανάπτυξη ειδικοτήτων στην περιοχή, τόσο στο μέσο όσο και στο ανώτατο επίπεδο».
Η σταδιακή μετάβαση σε καθεστώτος δωρεάν Παιδείας που υπόσχεται το πρόγραμμά της (σε 6 χρόνια για την ανώτατη) σε καμία περίπτωση δε σημαίνει κατάργηση της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Απλά ζητά τη μετατροπή των ιδιωτικών ιδρυμάτων σε «μη κερδοσκοπικά1» τα οποία θα «ελέγχονται», και φυσικά τη συνέχιση της χρηματοδότησής τους από το κράτος. Το «όραμα» είναι η ταξική Παιδεία στη Βόρεια Αμερική και την ΕΕ:«Θέλουμε η εκπαίδευση των δημόσιων και επιδοτούμενων μη κερδοσκοπικών κολεγίων να είναι τόσο καλή ή και καλύτερη από την πληρωμένη (εκπαίδευση). Αυτό δεν είναι όνειρο, υπάρχουν διάφορες χώρες της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής που το έχουν πετύχει»!!!
Προτείνει τεχνολογικά κονσόρτσιουμ επιχειρήσεων - πανεπιστημίων για την προώθηση της εφαρμοσμένης έρευνας.
Για όλη αυτή την «κοσμογονία» υπόσχεται αύξηση της χρηματοδότησης κατά 1,5% του ΑΕΠ...
Σε ό,τι αφορά στην οικονομία, εντυπωσιάζει η θετική αποτίμηση των πεπραγμένων της «δεξιάς» διακυβέρνησης. Κατά την άποψη του προγράμματος «η οικονομία μας αναπτύσσεται και έχουμε μειώσει σχετικά τη φτώχεια».
Προβάλλει την αυταπάτη ότι η (καπιταλιστική) «οικονομική ανάπτυξη είναι ένας βασικός δρόμος για την αντιμετώπιση της ανισότητας, την εξάλειψη της φτώχειας, την άνοδο των όρων ζωής», ενώ παράλληλα υπόσχεται μια επιδοματική πολιτική για τις φτωχές οικογένειες.
Οι οικονομικές «τομές» περιορίζονται στην αύξηση των φόρων κατά 3% του ΑΕΠ. Η σταδιακή αύξηση της φορολογίας των κερδών από 20 σε 24% αντισταθμίζεται με το παραπάνω από νέα κίνητρα και ελαφρύνσεις που προβλέπονται για επενδύσεις.
Ταυτόχρονα υπογραμμίζεται η «ανάγκη δράσης με δημοσιονομική υπευθυνότητα ώστε να δημιουργείται μακροοικονομική σταθερότητα».
Το περίφημο «νέο Σύνταγμα», φυσικά θα διασφαλίζει «το δικαίωμα στην ιδιοκτησία», την «αυτονομία της κεντρικής τράπεζας». Πλασάρει ως προοδευτικά βήματα μέτρα αντιδραστικά όπως τη δημιουργία «αποτελεσματικών μηχανισμών για τον έλεγχο της διαφάνειας και εσωτερικής δημοκρατίας» των κομμάτων! Για κερασάκι στην τούρτα υπόσχεται ένα αναλογικό εκλογικό σύστημα.
Η εξωτερική πολιτική, ως προέκταση της εσωτερικής, συνεχίζει την πεπατημένη με τα μάτια στραμμένα στον Ειρηνικό και τις συμμαχίες που ήδη έχει συνάψει, δεχόμενη σφοδρή κριτική από τη Βενεζουέλα και άλλες χώρες της περιοχής.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι τι δουλειά έχουν οι κομμουνιστές σε αυτή τη συμμαχία. Ο Γκιγιέρμο Τεϊγιέρ, πρόεδρος του ΚΚ Χιλής, θεωρεί ότι υπήρχαν δύο δυνατότητες: Η μια να παραμείνουν τα πράγματα ως έχουν και να χειροτερεύσουν και η άλλη να δημιουργηθούν δομικές αλλαγές προς μια χώρα δημοκρατική με μεγαλύτερη κοινωνική δικαιοσύνη. Η Μπάρμπαρα Φιγκερόα, πρόεδρος της Εργατικής Συνομοσπονδίας, υποστηρίζει ότι η αύξηση του ΚΚ Χιλής «βοηθά να γίνει η Χιλή μια χώρα πιο δημοκρατική» και «θα σπρώχνει προς τα αριστερά» τη «Νέα Πλειοψηφία».
Η λογική των «προοδευτικών κυβερνήσεων» στο έδαφος του καπιταλισμού όχι μόνο δεν έχει καμία σχέση με το σοσιαλισμό, ακόμα και ως ορίζοντα, αλλά οδηγεί τελικά το εργατικό κίνημα αφοπλισμένο στις αγκάλες των αστικών εκσυγχρονισμών.
Αυτό που κρίνει και στην περίπτωση της Χιλής είναι ότι με την ταμπέλα της «αριστερής», «προοδευτικής» κυβέρνησης διαιωνίζεται η εξουσία της αστικής τάξης και η καπιταλιστική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, εξασφαλίζεται η κερδοφορία του κεφαλαίου και συντηρείται το καθεστώς της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.
Στο έδαφος αυτό οξύνονται τα λαϊκά προβλήματα, όπως δείχνει και η πείρα άλλων χωρών της περιοχής, σε συνδυασμό με την καλλιέργεια αυταπατών και τη μείωση της απαιτητικότητας των εργαζομένων. Και ακριβώς αυτήν την κατάσταση αξιοποιούν τμήματα της αστικής τάξης και εκπρόσωποι «φιλελεύθερων» κομμάτων για να διεκδικήσουν τη «ρεβάνς» στα πλαίσια του διπολισμού και της εναλλαγής αστικών διαχειριστικών σχημάτων στην κυβέρνηση με το λαό στο περιθώριο.
Οι ισχυρισμοί περί αλλαγής του συσχετισμού δύναμης υπέρ του λαού και της διαμόρφωσης θετικών όρων στην πάλη ΚΚ που συμμετέχουν σε «προοδευτικές» κυβερνήσεις αστικής διαχείρισης είναι μύθος που έχει καταρριφθεί πολλές φορές στην πράξη. Μέσα από αυτή τη διαδικασία αποδυναμώνονται ριζοσπαστικά σκιρτήματα, ευνοείται η ενσωμάτωση στις επιδιώξεις του κεφαλαίου και ισχυροποιείται η θέση της σοσιαλδημοκρατίας, συνολικά των αστικών δυνάμεων. 40 χρόνια μετά η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, αλλά η τραγωδία συνεχίζεται...
Υποσημειώσεις:
1) Θυμίζει τις θέσεις της ΝΔ για ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ΑΕΙ.

Ν. Σ.
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια: