Για την οργάνωση της πάλης γύρω από τα ζητήματα των συνεπειών της κρίσης στους χώρους της εκπαίδευσης

Με την έναρξη της νέας σχολικής και της νέας ακαδημαϊκής χρονιάς, η λαϊκή οικογένεια βρίσκεται αντιμέτωπη με οξυμένα προβλήματα που αφορούν τη δυνατότητα των δημόσιων δομών εκπαίδευσης να έχουν «ομαλή» λειτουργία ώστε να εξασφαλίζεται η δυνατότητα των παιδιών της να μορφώνονται.

Τα φαινόμενα αυτά που αποκτούν οξύ χαρακτήρα ακουμπούν στις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις στους χώρους της εκπαίδευσης, είναι και αυτά πλευρές του «νέου σχολείου», του «νέου πανεπιστημίου» που έχουν βασικό στόχο να γίνει η εργατική δύναμη ακόμη πιο φθηνή για το κεφάλαιο, να παραδοθούν οι δομές της δημόσιας εκπαίδευσης βορά στην κερδοφορία του κεφαλαίου, να βάλει ακόμα πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη η λαϊκή οικογένεια προκειμένου να μορφώσει τα παιδιά της.

Η κατάσταση αυτή θα χειροτερέψει σύμφωνα και με τον Κρατικό Προϋπολογισμό για την Παιδεία για το 2012, ο οποίος προβλέπεται να είναι μειωμένος σε σχέση και με αυτόν τον κουτσουρεμένο Προϋπολογισμό του 2011. Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού (πριν το κούρεμα του 50%) η μείωση σε σχέση με τον αντίστοιχο του 2011 ανέρχεται στο ποσό των 168 εκατ. ευρώ, με αντίστοιχη πτώση στις λειτουργικές και λοιπές δαπάνες κατά 98,74 εκατ. ευρώ, που έχει να κάνει με μείωση καταναλωτικών δαπανών, ιδιαίτερα προμήθειες υλικοτεχνικού εξοπλισμού (-39,74 εκατ. ευρώ). Σε αυτά πρέπει να προστεθεί και η τραγική κατάσταση στα οικονομικά των δήμων, που πια, λόγω του «Καλλικράτη», αναλαμβάνουν εκτεταμένες αρμοδιότητες διαχείρισης των σχολικών μονάδων.

Τι έχουμε να αντιμετωπίσουμε;

Στα σχολεία τα βιβλία δεν έχουν έρθει ακόμα, τα ξενόγλωσσα βιβλία στο Λύκειο αγοράζονται, οι ελλείψεις σε εκπαιδευτικούς είναι τεράστιες. Την ίδια στιγμή, στον αέρα βρίσκεται το ζήτημα της μεταφοράς των μαθητών. Μπροστά στο χειμώνα που έρχεται, εκρηκτικό θα εμφανιστεί το ζήτημα της θέρμανσης, καθώς δεν υπάρχουν χρήματα στις σχολικές επιτροπές για την αγορά πετρελαίου, ενώ σε αυτά που έχουν υποδομές φυσικού αερίου κόβεται η παροχή λόγω απλήρωτων λογαριασμών. Η κατάσταση αυτή πατάει σε μια ήδη τραγική πραγματικότητα απουσίας υλικοτεχνικής υποδομής, κακοσυντηρημένων σχολείων, καθαριότητας κ.λπ.

Στα σχολεία, ιδιαίτερα, των λαϊκών συνοικιών, αλλά και σε ΤΕΙ πρόσφατα, πληθαίνουν τα φαινόμενα υποσιτισμού μαθητών, αυτό εκφράζεται είτε με την οξύτητα του γεγονότος λιποθυμίας μαθητών, αλλά και με το γεγονός ότι πολλά παιδιά ολοήμερων Δημοτικών δεν φέρνουν φαΐ από το σπίτι τους.

Στα ΑΕΙ - ΤΕΙ κόβεται περαιτέρω η δωρεάν σίτιση, ξεπουλιούνται οι Εστίες σε ιδιώτες - κυρίως μετά το κλείσιμο του ΕΙΝ - και οι φοιτητές πληρώνουν συνεχώς αυξανόμενα νοίκια, τη στιγμή μάλιστα που υπάρχουν αναξιοποίητα κτίρια, ξενοδοχεία κ.λπ. Τα υπάρχοντα δωμάτια, σε άθλια κατάσταση τις περισσότερες φορές, είναι ελάχιστα σε σχέση με τις αυξημένες σήμερα ανάγκες για δωρεάν στέγαση. Πρακτικές ασκήσεις μένουν απλήρωτες για μήνες. Οι σπουδαστές ιδιαίτερα στα ΤΕΙ αντιμετωπίζουν σοβαρό κίνδυνο να χάσουν ακόμα και ολόκληρα εξάμηνα ή έτη, γιατί δεν υπάρχουν καθηγητές και αίθουσες, εργαστήρια για να διδαχθούν τα μαθήματα.

Σύνθετες συνθήκες - σύνθετα καθήκοντα

Σήμερα, είναι απολύτως αναγκαίο να αντιστοιχηθεί η δράση του ταξικύ κινήματος στην οξύτητα της επίθεσης που δέχεται ο λαός με επίκεντρο την προσέλκυση ολοένα και ευρύτερων μαζών στην πάλη παρεμπόδισης των μέτρων, να ενισχύεται η γραμμή «την κρίση να πληρώσει η πλουτοκρατία» και στους χώρους της εκπαίδευσης. Εδώ δεν έχουμε απλά ένα σύνθημα, αλλά μια σύνθετη ιδεολογική - πολιτική - οργανωτική κατεύθυνση. Τι σημαίνει αυτό;

Ενισχύουμε την προσπάθεια να χάσει κάθε νομιμοποίηση στη λαϊκή συνείδηση η αντιεκπαιδευτική πολιτική. Αναδεικνύουμε την ταξικότητα των μέτρων, αλλά και των δαπανών σήμερα. Ακόμα και σήμερα, που το αστικό κράτος έχει εμφανή προβλήματα στη διαχείριση των οικονομικών του λόγω «στενότητας», επιλέγει να στηρίξει με κάθε τρόπο τους επιχειρηματίες και στην εκπαίδευση. Δίνει 44 εκατ. ευρώ για στήριξη επί της ουσίας των ιδιωτικών ΙΕΚ, δίνει περίπου 1 εκατ. ευρώ σε επιχειρηματίες για να φτιάξουν φοιτητικά πάσο(!), δε φορολογεί το πετρέλαιο στους εφοπλιστές αλλά εξισώνει το πετρέλαιο θέρμανσης με το πετρέλαιο κίνησης για τα σχολεία, απαλλάσσονται από το ΦΠΑ οι πρεσβείες αλλά όχι τα σχολεία! Ολα τα παραπάνω αποτελούν την έκφραση στην Παιδεία της συνολικής επιλογής να στηριχθεί η πλουτοκρατία με κάθε τρόπο και να φτάσει στο κατώτατο επίπεδο διαβίωσης ο λαός.

Ο λαός να βγάλει χρήσιμα συμπεράσματα για τις δυνάμεις του οπορτουνισμού, που όλο το προηγούμενο διάστημα - ακόμα και τώρα - σπέρνουν αυταπάτες για το χαρακτήρα της κρίσης, για το χαρακτήρα των αλλαγών στην εκπαίδευση. Πρόκειται για δυνάμεις που για χρόνια αποδέχονταν την ουσία της αστικής εκπαιδευτικής πολιτικής (διαφοροποίηση, ευελιξία, νέα βιβλία, κ.λπ.) και σήμερα στις συνθήκες της κρίσης χαρακτηρίζουν το «νέο σχολείο» ως σχολείο του ΔΝΤ και της τρόικας, αποσυνδέοντάς το από την καπιταλιστική στρατηγική των αλλαγών.

Σήμερα πρέπει να επιταχυνθεί η διαδικασία εξαγωγής συμπερασμάτων από το λαό για την ουσία της επίθεσης που δέχεται, για το χαρακτήρα των αλλαγών και στην εκπαίδευση. Να κατανοηθεί ότι οι εκπαιδευτικές αναδιαρθρώσεις συνιστούν αντιδραστική απάντηση στις σύγχρονες μορφωτικές ανάγκες και δικαιώματα, ότι τίποτα φιλολαϊκό δεν μπορεί να προκύψει από αυτές. Επιβεβαιώνεται η θέση του ΠΑΜΕ ότι για να πάψει το σχολείο και το πανεπιστήμιο να είναι απαρχαιωμένο πρέπει να κοπεί ο Γόρδιος Δεσμός με την κοινωνία της εκμετάλλευσης, να οικοδομηθεί στο πλαίσιο μιας κοινωνίας που θα σχεδιάζει κεντρικά την οργάνωση της παραγωγής με κριτήριο την ικανοποίηση των σύγχρονων λαϊκών αναγκών. Πλούτος και γνώση υπάρχει για να μπορούν όλοι οι νέοι να μορφώνονται ολόπλευρα και να μπορούν να δουλεύουν σε αυτό που έχουν σπουδάσει.

Ούτε λεπτό χαμένο!

Σήμερα είναι απολύτως αναγκαίο όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς στην εκπαίδευση, οι μαζικοί των εκπαιδευτικών, των γονιών, των μαθητών, των φοιτητών, των εργαζόμενων στην εκπαίδευση και συνολικότερα οι φορείς του εργατικού - λαϊκού κινήματος να οργανώσουν άμεσα την πάλη για να παρεμποδιστεί η εφαρμογή των αντιδραστικών παρεμβάσεων της κυβέρνησης, να ορθωθεί ταξικό - λαϊκό τείχος αλληλεγγύης και αντιμετώπισης των καταστρεπτικών συνεπειών της καπιταλιστικής κρίσης στη λαϊκή οικογένεια και τα παιδιά της.

Το τείχος αυτό βασίζεται στους τόπους δουλειάς, έχει στο κέντρο του το σχολείο, το πανεπιστήμιο, το ΤΕΙ, τις δομές της Ειδικής Αγωγής, γενικότερα όπου ζουν και αναπνέουν οι νέοι των λαϊκών οικογενειών. Απαιτείται να πάρουν τη μορφή χιονοστιβάδας θετικές πρωτοβουλίες, όπως το κάλεσμα της ΑΣΓΜΕ για να ορθωθεί λαϊκό τείχος αλληλεγγύης στα παιδιά της λαϊκής οικογένειας, ένα συνεκτικό πλαίσιο τέτοιων αιτημάτων (π.χ.: Αποκλειστικά δωρεάν πετρέλαιο, ρεύμα, νερό, τηλέφωνο στα σχολεία με κρατική ευθύνη. Παύση πληρωμών από τις σχολικές επιτροπές για τις πρώην ΔΕΚΟ και διαγραφή των μέχρι σήμερα χρεών. Αμεση αντιμετώπιση των κρουσμάτων υποσιτισμού των παιδιών της λαϊκής οικογένειας που ήδη εκδηλώνονται και θα ενταθούν. Ούτε ευρώ για σίτιση - στέγαση - μετακίνηση - βιβλία - αναλώσιμα - υλικά εργαστηρίων για φοιτητές και σπουδαστές. Να καταργηθούν τα δίδακτρα στα Δημόσια ΙΕΚ. Κανείς σπουδαστής των ΤΕΙ να μη μείνει έξω από εργαστήριο ή θεωρία. Να πληρωθούν άμεσα όλα τα δεδουλευμένα των πρακτικάριων. Δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όλους τους νέους). Να «αγκαλιάσει» όλους τους τόπους δουλειάς, τα σχολεία, τα ΑΕΙ - ΤΕΙ, με αποφάσεις, ψηφίσματα, να ενισχυθούν πολύμορφες παρεμβάσεις για να μην πληρώσει τα σπασμένα της κρίσης και στην εκπαίδευση ο λαός.

Σήμερα όμως κρινόμαστε κυρίως από την ετοιμότητα και τη γρηγοράδα που απαιτείται, από τηνενεργοποίηση αντανακλαστικών που άμεσα θα οδηγούν σε δυναμικές κινητοποιήσεις, όπως άμεσο κλείσιμο σχολείων μόλις διαπιστωθεί ότι δεν υπάρχει θέρμανση, ΔΕΗ, νερό, αλλά και άμεση κινητοποίηση όλων των φορέων ενός σχολείου, μόλις διαπιστωθεί ότι υπάρχουν μαθητές που ζουν χωρίς ρεύμα προκειμένου να γίνει επανασύνδεση.

«Ολοι για έναν - ένας για όλους»!

Ενα κρίσιμο ζήτημα πρέπει να τονιστεί. Το κατά πόσο θα συγκροτείται το λαϊκό ρεύμα της αντεπίθεσης, της αντιμετώπισης των συνεπειών της κρίσης στην εκπαίδευση στη γραμμή την «κρίση να πληρώσει η πλουτοκρατία», θα εξαρτηθεί από την παρέμβαση, τον προσανατολισμό των κομμουνιστών και των προοδευτικών ανθρώπων, ιδιαίτερα στους εκπαιδευτικούς.

Σήμερα όσο ποτέ ο εκπαιδευτικός πρέπει να σταθεί στο ύψος του. Πρώτα και κύρια ο εκπαιδευτικός του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος, ο εκπαιδευτικός που ακουμπάει σε αυτό. Να έχει τα μάτια του και τα αυτιά του ανοιχτά! Είναι και δική του ευθύνη και καθήκον η έγνοια για τα ζητήματα υποσιτισμού των παιδιών, των παιδιών που δεν έχουν ρεύμα, νερό κ.λπ., των παιδιών που αδυνατούν με αυτούς τους όρους να παρακολουθήσουν τη μαθησιακή διαδικασία. Ο δάσκαλος πρέπει να αναρωτηθεί «γιατί λείπει το παιδί από την τάξη», τι προβλήματα έχει, αν φέρνει στο σχολείο κάτι για να φάει. Χρειάζεται άμεσα να παρθούν πρωτοβουλίες βοήθειας σε παιδιά λαϊκών οικογενειών, ανέργων με δωρεάν μαθήματα, «κόκκινα φροντιστήρια» σε συνεργασία με εκπαιδευτικούς που νοιάζονται για την κατάσταση της λαϊκής οικογένειας. Αυτή η προσπάθεια δεν είναι φιλανθρωπία, ούτε χρειάζεται να παρουσιαστεί με διθυράμβους. Είναι το ταξικά αυτονόητο για εκείνον που αντιλαμβάνεται το ρόλο του ως λαϊκού δασκάλου και αντλεί την περηφάνια και την πίστη του από την αναγκαιότητα και την επικαιρότητα της πάλης για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση.

Του Κυριάκου ΙΩΑΝΝΙΔΗ*
*Ο Κυριάκος Ιωαννίδης είναι μέλος του Τμήματος Παιδείας και Ερευνας της ΚΕ του ΚΚΕ