" Σχετικά με τα λεγόμενα αναδυόμενα υποκείμενα. Η επικαιρότητα του επαναστατικού χαρακτήρα της εργατικής τάξης και το πρωτοπόρο τμήμα της"- Μέρος 3o

ΤΑ ΛΕΓΟΜΕΝΑ ΑΝΑΔΥΟΜΕΝΑ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΑ

Παρότι είναι σημαντικό να συγκρουστούμε με τις αστικές και μικροαστικές θεωρίες, δεν πρέπει να παραβλέπουμε ορισμένες θεωρίες που προέκυψαν στο πλαίσιο της αντεπανάστασης, οι οποίες κορυφώθηκαν τη δεκαετία του 1990 και ήταν το στήριγμα της θεωρίας για έναν «άλλο κόσμο» και εκφράστηκαν στο 11α-γκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ. Πρόκειται για θέσεις που προωθήθηκαν στην Ευ­ρώπη από ομάδες που συνδέονται με την σοσιαλδημοκρατία και στη Λατινική Αμερική με τη μετασοσιαλιστική Αριστερά.

Μέσα από μια υποτιθέμενη αριστερή οπτική επιδιώκεται να δοθεί διέξοδος στην ιδεολογική κρίση των επαναστατικών δυνάμεων με την εξής διαδικασία: αποδοχή των αστικών απόψεων για την αντικατάσταση της εργατικής τάξης ως ιστορικού υποκείμενου επικαλούμενοι τα λεγόμενα αναδυόμενα υποκείμενα, όπως τους ιθαγενείς, τις γυναίκες, τους οικολόγους, τις σεξουαλικές μειονότη­τες. Προφανώς, σύμφωνα με αυτές τις απόψεις, δεν είναι απαραίτητο το πολιτι­κό κόμμα της εργατικής τάξης. Η οργάνωση της πρωτοπορίας, και η θέση του -σύμφωνα πάντα με αυτούς- καταλαμβάνεται από τα κοινωνικά κινήματα, την «οριζοντιότητα» και τις ΜΚΟ. Σύμφωνα με τη λογική τους, η πάλη για την ανα­τροπή του καπιταλισμού, η πάλη για την εξουσία όχι μόνο δεν είναι απαραίτητη, αλλά την καταδικάζουν κιόλας. Έχουν δύο κοινά στοιχεία με άλλες καθαρά αστι­κές θεωρίες: την άρνηση του ρόλου της εργατικής τάξης και την επίθεση στο τα­ξικό κόμμα, στο κομμουνιστικό κόμμα και σε άλλα όργανα πάλης, όπως τα συν­δικάτα και άλλες μορφές ταξικής οργάνωσης.

Είναι απαραίτητο να σταθούμε σε μια ιδέα που δυναμώνει τον ιδεολογικό εκλεκτικισμό και επιτρέπει να φωλιάζουν απόψεις ενάντια στην εργατική τάξη. Ορισμένοι «δημιουργικοί» διανοούμενοι που αυτοαποκαλούνται μαρξιστές κα­τηγορούν το μαρξισμό για ευρωκεντρισμό και τονίζουν τις λεγόμιενες ιδιαιτερό­τητες, έναντι των γενικών χαρακτηριστικών. Έλεγαν ότι η εργατική τάξη, ιδωμένη από το Μαρξ ως αναπτυσσόμενη δύναμη, έχει να κάνει συγκεκριμένα με την Αγγλία στα τέλη του 19ου αιώνα και δεν μπορεί να εφαρμοστεί στη Λατινι­κή Αμερική, τουλάχιστον στον 21 ο αιώνα. Διογκώνουν τις διαστάσεις της φτώχειας ως παράγοντα που διαμόρφωσε τις υποκειμενικές συνθήκες και κάνουν ση­μαία τους αυτή τη θεωρία. Δημιουργούν ένα μίγμα μαρξισμού με άλλες πολιτι­κές ιδέες και δυσφημούν το κόμμα ως ξεπερασμένο εργαλείο. Στο βάθος βρί­σκεται η άποψη ότι το γενικό είναι υποδεέστερο του ιδιαίτερου, του ειδικού, του πρωτότυπου. Τέτοια περίπτωση είναι η έμφαση στην «ιδιαιτερότητα της Λατινι­κής Αμερικής», απ' όπου ξεκινάνε διάφορες ουτοπικές, μυστικιστικές προτάσεις που μετατρέπουν, για παράδειγμα, το ζήτημα των ιθαγενών και τον αγώνα για τα φυσικά κοιτάσματα σε ζήτημα «μαγικής σκέψης» που συνδέεται με αρχέγονες δυνάμεις.