Ομιλία του Τηλέμαχου Δημουλά, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ στην εκδήλωση της Κεντρικής Επιτροπής για την πολιτική αποκατάσταση Άρη Βελουχιώτη

Πραγματοποιούμε σήμερα την 3η κατά σειρά δημόσια εκδήλωση που αποφάσισε η ΚΕ του ΚΚΕ, στα πλαίσια της δημοσιοποίησης της απόφασης της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης που έγινε τον Ιούνη του 2011 και αφορά τον Β τόμο Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ για την περίοδο 1949-68

Η εκδήλωση αφορά την επίσημη πολιτική αποκατάσταση του Άρη Βελουχιώτη, ενός ανθρώπου που στη λαϊκή συνείδηση είναι ταυτισμένος με την ηρωική πορεία του ΚΚΕ, τον αγώνα για την ανατροπή της ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας.

Όπως ήδη γνωρίζετε ο Β τόμος του Δοκιμίου Ιστορίας θα κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα και θα είναι στη διάθεση του καθένα για να μελετήσει όλες τις πλευρές.

Το Δοκίμιο Ιστορίας δεν αποτελεί ένα βιβλίο καταγραφής ιστορικών γεγονότων ή διόρθωσης κάποιων λαθών της ηγεσίας του ΚΚΕ εκείνης της περιόδου, τα οποία η σημερινή τα εκτιμά διαφορετικά, όπως αρέσκονται κάποιοι να διαδίδουν στα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα.

Είναι το αποτέλεσμα μιας πολύχρονης συστηματικής μελέτης αρχειακού υλικού, συλλογικής συζήτησης σε όλο το κόμμα και εξαγωγής συμπερασμάτων με ένα κριτήριο που είναι θεμελιακό για κάθε κόμμα που θέλει να λέγεται κομμουνιστικό. Τη στρατηγική του, την εξέλιξή της.

Στο Β τόμο του Δοκιμίου για την περίοδο 1949-68 αποτυπώνονται τα συμπεράσματα από την εξέταση όλης της πολιτικής δράσης του κόμματος στις συγκεκριμένες ιστορικές συνθήκες. Διερευνάται η επίδραση του κόμματος στην εξέλιξη της ταξικής πάλης με κριτήριο την κατεύθυνσή της προς το στόχο της κοινωνικής απελευθέρωσης και μάλιστα σε συνθήκες επαναστατικής κατάστασης. Αναδεικνύονται διαχρονικά συμπεράσματα από τη σκοπιά της προσέγγισης του στόχου της εργατικής εξουσίας. Οδηγεί σε βαθύτερη γνώση της ταξικής πάλης σε διεθνές επίπεδο.

Η ιστορία του ΚΚΕ είναι ιστορία της ιδεολογικής, οργανωτικής και πολιτικής χειραφέτησης της εργατικής τάξης στην Ελλάδα από την αστική κατά συνέπεια η συγγραφή της έχει ταξική αφετηρία και περιεχόμενο.

Αν κατάφερε το ΚΚΕ στην 93χρονη πορεία του να παραμείνει όρθιο, παρά τη φωτιά και σίδερο μέσα από την οποία πέρασε, ήταν γιατί σφυρηλατήθηκε με ιστορικούς δεσμούς αίματος με την εργατική τάξη και τη φτωχή αγροτιά. Γιατί επέδειξε σταθερή προσήλωση σε θεμελιώδεις αρχές για ένα επαναστατικό, εργατικό, κομμουνιστικό κόμμα, όπως η αναγνώριση του ηγετικού ρόλου της εργατικής τάξης στην κοινωνική εξέλιξη και της μαρξιστικής - λενινιστικής ιδεολογίας ως επαναστατικής θεωρίας για την επαναστατική πολιτική δράση και γιατί δεν αποκήρυξε ποτέ την ταξική πάλη για τη σοσιαλιστική κοινωνική επανάσταση.

Στη μακρόχρονη πορεία του ΚΚΕ και σε συγκεκριμένες ιστορικές συνθήκες ορισμένα πρόσωπα αναδείχτηκαν σε ηγετικές φυσιογνωμίες του λαϊκού κινήματος. Ένα τέτοιο ιστορικό ηγετικό πρόσωπο την περίοδο της Κατοχής-Αντίστασης ήταν και ο Άρης Βελουχιώτης, άνθρωπος με εξαιρετικές οργανωτικές και στρατιωτικές ικανότητες, που συνέβαλε σημαντικά, ως πρωτοκαπετάνιος του ΕΛΑΣ, στη διεξαγωγή του ένοπλου αγώνα κατά των κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους.

Κανένα πρόσωπο όμως, όσο ικανό κι αν είναι, δεν μπορεί να τραβήξει μπροστά την κίνηση της ιστορίας αν δεν εκφράζει τις επιδιώξεις των πολλών, των μαζών, της συλλογικής θέλησης και δράσης μέσα στην αναγκαιότητα.

Ο Άρης Βελουχιώτης έγινε θρύλος και αναδείχτηκε σε ηγετική προσωπικότητα του λαϊκού κινήματος μέσα στις συγκεκριμένες συλλογικές και ιδεολογικές δομές του ΚΚΕ.

Το ΚΚΕ από πολύ νωρίς είχε διαπιστώσει την ανάγκη ένοπλης αντίστασης στον κατακτητή και σωστά στήριξε τον ένοπλο αγώνα σε μια πλατύτερη οργανωμένη πολιτική λαϊκή βάση, στη συγκρότηση του ΕΑΜ. Η συμβολή του Άρη Βελουχιώτη στη δημιουργία των πρώτων ΕΛΑΣίτικων τμημάτων αλλά και στη σύσταση των αρχηγείων του ΕΛΑΣ υπήρξε σημαντική.

Το πιο σημαντικό ήταν το αποτέλεσμα της ταχτικής επαφής που είχε ο λαϊκός απελευθερωτικός στρατός με τις φτωχές λαϊκές μάζες. Οι νέες μορφές λαϊκής εξουσίας και κυριαρχίας που διαμορφώθηκαν στις περιοχές εκείνες της επαρχιακής Ελλάδας που εκκαθαρίστηκαν από τους τοπικούς αντιπροσώπους του αστικού κράτους και των οργάνων του.

Πολλά έχουν γραφτεί και ειπωθεί για τον Άρη Βελουχιώτη, τη σχέση του με το ΚΚΕ, την τραγική εξέλιξή του. Μάλιστα ορισμένοι μας κατηγορούν ότι τώρα τον θυμηθήκαμε. Όλοι μαζί, εκπρόσωποι αστικών κομμάτων, κάθε λογής συμβιβασμένοι και ορκισμένοι εχθροί της ταξικής πάλης, διάφοροι δημοσιολογούντες και ιστοριογραφούντες σε εφημερίδες, προσπαθούν να πάρουν υπό την προστασία τους τον Άρη Βελουχιώτη, ως αδικημένου και διαφωνούντα με το ΚΚΕ με σκοπό να πλήξουν το κύρος του κόμματος και τις αρχές του. «Παινεύουν τους πεθαμένους, για να θάψουν τους ζωντανούς», όπως έλεγε παραστατικά ο σ. Χαρίλαος Φλωράκης».

Είναι υποκριτές και φαρισαίοι. Η υποκρισία τους γίνεται μεγαλύτερη γιατί η μελέτη της ιστορικής διαδρομής και στάσης του Άρη Βελουχιώτη, συνολικά του επαναστατικού κινήματος, του ΚΚΕ δείχνει:

Ο Άρης ήταν υπέρ της συνέχισης της ένοπλης πάλης μετά το τέλος της κατοχής και το Δεκέμβρη, πράγμα που το ΚΚΕ έκανε πράξη το 1946-49. Όλοι αυτοί είναι ορκισμένοι εχθροί της ένοπλης ταξικής πάλης και βγάζουν σπυράκια και μόνο στο άκουσμα του λέξης Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας.

Ο Άρης τάχτηκε κατά της συμφωνίας της Βάρκιζας και της παράδοσης των όπλων. Το ΚΚΕ εκτίμησε στη συνέχεια το λάθος αυτό. Όλοι αυτοί υμνούν τη Βάρκιζα, τον αφοπλισμό του λαϊκού στρατού, αλλά αφορίζουν όπως «ο διάολος το λιβάνι» την ουσία της άποψης του ΚΚΕ

Ο Άρης είχε όραμά του, στόχο του την ιδεολογία του ΚΚΕ, την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού. Όλοι αυτοί βρίσκονται στην αντίπερα όχθη. Πολέμησαν και πολεμούν με λύσσα την πάλη που οδηγεί στο σοσιαλισμό-κομμουνισμό. Όλα αυτά για τα οποία έδωσαν τη ζωή τους χιλιάδες ήρωες, άνδρες και γυναίκες του ΚΚΕ.

Δεν καταδικάστηκε λοιπόν η γνώμη του Άρη Βελουχιώτη από το ΚΚΕ αλλά η επιμονή του σε μια πραχτική που δεν ήταν σύμφωνη με τις αρχές οργάνωσης και λειτουργίας του κόμματος. Ο Άρης Βελουχιώτης δεν εξέφραζε άλλη στρατηγική αντίληψη από εκείνη που είχε το ΚΚΕ και το ΕΑΜ τη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο. Επέλεξε την ένοπλη πάλη και καταδίκασε τη συμφωνία της Βάρκιζας. Ως προς αυτό δικαιώθηκε και αυτό δεν το λέμε σήμερα για πρώτη φορά.

Το ίδιο το κόμμα αργότερα, υιοθέτησε αυτή τη θέση για τη Βάρκιζα και ο καθένας μπορεί να καταλάβει πόσο πολύτιμη θα ήταν η συμβολή του Άρη Βελουχιώτη στον ένοπλο λαϊκό αγώνα που ακολούθησε τα χρόνια 1946-49 αν είχε πειθαρχήσει και δεν οδηγούνταν στην τραγική κατάληξη .

Ας δούμε όμως πως βάζει όλο το ζήτημα η ειδική απόφαση της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του ΚΚΕ με θέμα αποκαταστάσεις:

 

«Για την πολιτική αποκατάσταση του Άρη Βελουχιώτη (Θανάση Κλάρα)

 

Ο Άρης Βελουχιώτης (Θανάσης Κλάρας) γεννήθηκε στις 27 Αυγούστου 1905 στη Λαμία. Το 1922 έγινε μέλος της ΟΚΝΕ και το 1925 μέλος του ΚΚΕ. Ως στρατιώτης οδηγήθηκε στον πειθαρχικό ουλαμό Καλπακίου. Μετά την απόλυσή του ανταποκρίθηκε σε διάφορες κομματικές χρεώσεις και διώχθηκε κατά καιρούς από το αστικό κράτος και τις κυβερνήσεις του. Την περίοδο της δικτατορίας του Μεταξά εξορίστηκε στη Γαύδο και φυλακίστηκε στην Αίγινα (1938). Το 1939 μεταφέρθηκε στην Κέρκυρα. Υπέγραψε δήλωση μετανοίας και αποφυλακίστηκε. Στη διάρκεια της Κατοχής βρέθηκε στην Αθήνα, όπου τον Ιούλιο 1941 συνδέθηκε με την ΚΕ, η οποία τον αποκατέστησε στο Κόμμα. Τον Αύγουστο του ίδιου έτους του ανέθεσε να συγκροτήσει αντάρτικο στρατό. Αυτό το καθήκον ο Άρης το έφερε σε πέρας με τον καλύτερο τρόπο. Τον Μάη 1943 με τη δημιουργία του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ ανέλαβε καπετάνιος του.

          Ο Άρης Βελουχιώτης αντιτάχθηκε στη Συμφωνία της Βάρκιζας και τη χαρακτήρισε λαθεμένη. Στο διάστημα Φεβρουάριος - Απρίλιος 1945 ανέλαβε με δική του ευθύνη πρωτοβουλίες για τη συγκρότηση νέου αντάρτικου στρατού, παρά την αντίθετη απόφαση του ΚΚΕ.

          Η 11η Ολομέλεια της ΚΕ (Απρίλιος 1945) διέγραψε τον Άρη και τον αποκήρυξε, δίχως να δώσει την απόφαση στη δημοσιότητα.

          Στις 16 Ιουνίου 1945, την ημέρα που ο Άρης αυτοκτόνησε περικυκλωμένος από τον αστικό στρατό, στον «Ριζοσπάστη» δημοσιεύτηκε η ανακοίνωση του ΠΓ που κατήγγειλε τον Βελουχιώτη, κάνοντας αναφορά και στην απόφαση της 11ης Ολομέλειας. Τρεις μέρες μετά την αυτοκτονία του, στις 19 Ιουνίου 1945, ο «Ριζοσπάστης» σε άρθρο με τίτλο «ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ» έγραψε για τον Άρη: «Ο τόσο τραγικός θάνατος του Άρη Βελουχιώτη προκαλεί θλίψη ανάμεσα στους πραγματικούς πατριώτες, αγωνιστές της εθνικής ιδέας. Γιατί ανεξάρτητα από τη θέση που πήρε μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας, θέση που αντικειμενικά εξυπηρετούσε την αντίδραση, δεν μπορεί και δεν επιτρέπεται να ξεχνάει κανείς ότι ο Άρης Βελουχιώτης ήταν ένας από τους πρωτοπόρους του αγώνα της Αντίστασης και από τους πρωταθλητές στην οργάνωση του αντάρτικου κινήματος...».

          Μετά το θάνατο του Άρη και μέχρι την 7η Ολομέλεια της ΚΕ (1950) το ΚΚΕ δεν είχε τοποθετηθεί εναντίον της Συμφωνίας της Βάρκιζας και την αποκαλούσε «αναγκαίο ελιγμό».

          Το Μάρτιο του 1962 δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Νέος Κόσμος» άρθρο μέλους του τότε ΠΓ, στο οποίο γινόταν λόγος για αποκατάσταση σειράς στελεχών του ΚΚΕ, ανάμεσά τους και του Άρη. Το άρθρο ανέφερε:

          «Η ΚΕ ακύρωσε αποφάσεις της παλιάς καθοδήγησης για διαγραφή ή καθαίρεση μελών της ΚΕ, που αποδείχτηκαν αβάσιμες και αδικαιολόγητες. Ταυτόχρονα αποκατέστησε τη μνήμη των συντρόφων [...] Αρη Βελουχιώτη [...] κ.ά.».

          Σχετική απόφαση δεν έχει βρεθεί στο Αρχείο του ΚΚΕ.

          Γενικότερα, από την αρχή της δεκαετίας του 1960 και περισσότερο μετά το παραπάνω δημοσίευμα, εκ μέρους του Κόμματος υπήρξαν πράξεις πολιτικής αποκατάστασης του Άρη, που ουσιαστικά απέρριπταν τις κατηγορίες σε βάρος του ως προβοκάτορα κ.ά.

          Αυτό αποτυπώνεται και στον Α' τόμο Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ, 1918-1949, που γράφει:

          «Ο Άρης ζυμωμένος και ατσαλωμένος στο ΚΚΕ και στο λαϊκό κίνημα αναδείχτηκε με την ηρωική δράση του, σε ατρόμητο πολεμιστή και σε γνήσιο λαϊκό ηγέτη. Η τραγική θυσία του συγκίνησε βαθιά τους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και όλους τους πατριώτες».

          Η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη αποφασίζει την επίσημη πολιτική αποκατάσταση του Άρη Βελουχιώτη. Θεωρεί ότι είχε δίκιο ως προς την εκτίμηση που έκανε για τη Συμφωνία της Βάρκιζας.

          Παράλληλα η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη σημειώνει ότι η διαφωνία του Άρη με τη Συμφωνία της Βάρκιζας δε δικαιώνει τη στάση του απέναντι στη συλλογική θέση του Κόμματος και την παραβίαση από αυτόν της κομματικής πειθαρχίας, καθώς και την αξιοποίηση από τον Αρη της φήμης και του σεβασμού που είχε κατακτήσει την προηγούμενη περίοδο ως καπετάνιος του ΕΛΑΣ και στέλεχος του ΚΚΕ. Η στάση του αυτή, που αποτέλεσε ρήξη με τη θεμελιώδη αρχή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, δεν καθιστά δυνατή τη μετά θάνατο αποκατάσταση και της κομματικής του ιδιότητας.

          Η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη καταγγέλλει την απόπειρα της αστικής και οπορτουνιστικής προπαγάνδας και ιστοριογραφίας που παίρνουν δήθεν υπό την προστασία τους τον Άρη, για να επιτεθούν στο ΚΚΕ. Στη λαϊκή συνείδηση, ο Άρης Βελουχιώτης είναι ταυτισμένος με την ηρωική πορεία του ΚΚΕ, τον αγώνα για την ανατροπή της ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας. Ο Άρης Βελουχιώτης τάχθηκε υπέρ της ένοπλης πάλης, που την απορρίπτουν όσοι επιχειρούν να τον οικειοποιηθούν.

16 Ιούλη 2011»