Οι εξελίξεις στο αστικό πολιτικό σύστημα
Εχουμε επισημάνει από τις δύο προηγούμενες Συνόδους της ΚΕ ότι οι εκλογές του Ιούνη του 2023 κατέγραψαν ένα ενισχυμένο εκλογικό ποσοστό για την κυβέρνηση της ΝΔ (41%), την εκλογική κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ, μια τάση ενίσχυσης της αποχής και την εκλογική άνοδο του ΚΚΕ, ενώ τα στοιχεία αυτά με διαφοροποιήσεις επιβεβαιώθηκαν και στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές του Οκτώβρη, αν και στον δεύτερο γύρο κυρίως εκφράστηκε και μια μεγαλύτερη δυσαρέσκεια προς τη ΝΔ, στέλνοντάς της μήνυμα άρνησης μιας «εν λευκώ εξουσιοδότησης».
Από την επομένη ακόμα των βουλευτικών εκλογών ξεκίνησε η συζήτηση ότι δεν είναι δυνατόν το αστικό πολιτικό σύστημα να στηρίζεται σε μια κατάσταση «ενάμισι κόμματος», δηλαδή να εμφανίζεται η δυνατότητα κυβερνητικής λύσης μόνο από τον έναν πόλο του αστικού πολιτικού συστήματος, τον λεγόμενο «κεντροδεξιό - φιλελεύθερο», και ο άλλος πόλος, ο «σοσιαλδημοκρατικός», να «χωλαίνει» απελπιστικά.
Ο αστικός προβληματισμός εδράζεται ουσιαστικά σε δύο - κρίσιμα για τη σταθερότητα του συστήματος - ζητήματα. Το πρώτο είναι η «εξισορρόπηση» ανταγωνιστικών συμφερόντων εντός της ίδιας αστικής τάξης, τα οποία διαπλέκονται και με τα αστικά πολιτικά κόμματα ή μερίδες τους και σε κρίσιμες περιόδους σχετίζονται και με ζητήματα διεθνών ιμπεριαλιστικών συμμαχιών. Το δεύτερο είναι η ικανότητα του αστικού πολιτικού συστήματος να εκτονώνει και να απορροφά τη λαϊκή δυσαρέσκεια μεταγγίζοντάς την πότε στον έναν πότε στον άλλον αστικό πόλο, μέσα από ένα σύστημα εναλλαγής και αναζήτησης ευρύτερων πολιτικών συναινέσεων.
Ολα τα παραπάνω αλληλεπιδρούν, γι' αυτό μια σειρά από «στρατηγικές» αστικές αναλύσεις διαπιστώνουν ότι ο δρόμος της «νέας κυβέρνησης» της ΝΔ δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα, εστιάζοντας στα ζητήματα:
- της αναμενόμενης ύφεσης στην Ευρωζώνη,
- της όξυνσης των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και της εμπλοκής της Ελλάδας σε αυτούς,
- ορισμένων αποφάσεων που η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη και δεσμευμένη στον αμερικανοΝΑΤΟικό παράγοντα να πάρει πρώτα απ' όλα στα Ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό,
- της υλοποίησης προγράμματος «μεταρρυθμίσεων», αρκετές από τις οποίες είναι προαπαιτούμενα στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης (Φορολογικό, Υγεία, Ανώτατη Εκπαίδευση, μίνι Ασφαλιστικό κ.ά.) και άλλων δεσμεύσεων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης και οι οποίες αντικειμενικά προκαλούν ή θα προκαλέσουν νέα επιδείνωση και δυσαρέσκεια των εργατικών - λαϊκών δυνάμεων απέναντι στην κυβέρνηση,
- υποδομών και πολιτικής προστασίας, αξιοποιώντας και το master plan της Θεσσαλίας, που αναμένεται να ανακοινωθεί τον Φλεβάρη,
- της προώθησης ορισμένων θεσμικών αλλαγών όπως η καθιέρωση του γάμου ομόφυλων ζευγαριών κ.λπ.
Σε γενικές γραμμές, το κεφάλαιο, η αστική τάξη της χώρας στηρίζουν την κυβέρνηση της ΝΔ και την πολιτική της. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση της ΝΔ απολαμβάνει την πλήρη στήριξη των ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ. Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη σχετικά πιο ευνοϊκή συγκυρία ως προς τον καπιταλιστικό οικονομικό κύκλο, επέδειξε και ορισμένη πολιτική ευελιξία και ικανότητα προσαρμογής με κριτήριο τα συμφέροντα του κεφαλαίου - όπως λένε στελέχη της με «ρεαλισμό και χωρίς ιδεολογικές αγκυλώσεις», όπως η εφαρμογή επεκτατικών μέτρων στην οικονομία, η τροπολογία που κατέθεσε για τους μετανάστες εργάτες, ενώ βέβαια υλοποίησε και τα προβλεπόμενα από τη Συμφωνία των Πρεσπών κ.ά. Αν και γενικά η αστική τάξη στηρίζει τη διακυβέρνηση της ΝΔ, δεν πρέπει να φύγουν της προσοχής μας ζητήματα στα οποία εκδηλώνονται διαφωνίες και ανταγωνισμοί στους κόλπους της αστικής τάξης, που βεβαίως επιδρούν και στην κυβέρνηση και ενδεχομένως να επιδράσουν ακόμα περισσότερο στο μέλλον. Οπως:
-- Η μοιρασιά πακέτων της ΕΕ και του Ταμείου Ανάκαμψης που αφορούν τον προσανατολισμό των επενδύσεων, με διάφορες πλευρές να γκρινιάζουν ότι ωφελημένοι βγαίνουν μια σειρά από επιχειρηματίες που συνδέονται άμεσα με την ηγεσία της ΝΔ.
-- Η πορεία υλοποίησης των σχεδίων για την «πράσινη ανάπτυξη» με προβληματισμούς από τμήματα του κεφαλαίου και για τον τρόπο εφαρμογής τους, αλλά και για την κατεύθυνση πλήρους εγκατάλειψης σχεδίων εκμετάλλευσης ενεργειακών πηγών που υπάρχουν στη χώρα.
-- Το μείγμα δημοσιονομικής σταθερότητας και επεκτατικής - περιοριστικής πολιτικής με αντιρρήσεις που εκφράζονται κυρίως από ΤτΕ και την ΕΚΤ.
-- Επιφυλάξεις και αντιρρήσεις για συμβιβασμούς με την Τουρκία που εκδηλώνονται και μέσα στην κυβέρνηση.
-- Προβληματισμοί για την πλήρη ταύτιση της κυβέρνησης με την πολιτική της κυβέρνησης Μπάιντεν των ΗΠΑ στον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και στην Παλαιστίνη.
Ολα αυτά είναι ζητήματα προς παρακολούθηση.
Το γενικότερο κλίμα στους εργαζόμενους και τις άλλες λαϊκές δυνάμεις, όπως αυτό εκφράζεται και σε σχετικές δημοσκοπήσεις, αλλά επιβεβαιώνεται από την πείρα δράσης των Κομματικών Οργανώσεων, φανερώνει δυσαρέσκεια, ανησυχία, αγωνία για το μέλλον. Η συσπείρωση ενός σημαντικού ποσοστού γύρω από την κυβέρνηση της ΝΔ, όπως εκφράστηκε και εκλογικά, έχει μεν αντιφατικά στοιχεία, ωστόσο αποδεικνύει ότι το βασικό κριτήριο είναι η «κυβερνησιμότητα», η «σταθερότητα», η «διαχείριση» των προβλημάτων με πολύ χαμηλές προσδοκίες. Περισσότερο εκφράζει την προσδοκία να μη χειροτερεύσουν τα πράγματα, παρά να βελτιωθούν προς το καλύτερο. Η ΝΔ διακυβέρνησε από το 2019 μέχρι σήμερα σε μια πιο ευνοϊκή - για την ίδια - συγκυρία, συγκρίνοντας με άλλες περιόδους της τελευταίας 15ετίας. Σε αυτήν την περίοδο η οικονομία βρισκόταν σε φάση ανόδου και στην ΕΕ επικράτησε ένας προσανατολισμός μιας πιο «χαλαρής» δημοσιονομικής πολιτικής, που επέτρεψε να διαχειριστεί διαφορετικά και τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης που εκδηλώθηκε την περίοδο της πανδημίας. Σε αυτήν τη βάση δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υποτιμήσουμε την προσπάθεια που κάνει η κυβέρνηση να αμβλύνει ή ακόμα και να ενσωματώσει εργατική - λαϊκή δυσαρέσκεια μέσω των διάφορων συστημάτων «pass», αποζημιώσεων για καταστροφές, την ειδική παρέμβαση σε μεσαία στρώματα, αν και ο νέος φορολογικός νόμος θίγει αρκετά ένα μέρος τους.
Ουσιαστικά, επέδρασε και επιδρά, όπως σωστά έχουμε επισημάνει, η λογική του «μικρότερου κακού», μόνο που αυτήν τη φορά εξαιτίας μιας σειράς παραγόντων, αυτή η λογική δεν τροφοδοτεί τη σοσιαλδημοκρατία αλλά τον αντίπαλό της αστικό πόλο.
Ωστόσο, μια σειρά από παράγοντες όπως η μεγάλη αυξανόμενη ακρίβεια, το «εξανεμιζόμενο» εισόδημα, οι φυσικές καταστροφές και οι επιπτώσεις από αυτές, η κατάσταση στο σύστημα Υγείας τροφοδοτούν δυσαρέσκεια, αγανάκτηση, διαμαρτυρία.
Επίδραση στις διεργασίες στο αστικό πολιτικό σύστημα θα έχει σίγουρα και η καθιέρωση της «επιστολικής ψήφου» που στηρίζουν όλα τα υπόλοιπα κόμματα εκτός από το ΚΚΕ. Μια διαδικασία που μπορεί να ανοίξει τον δρόμο και για άλλες αλλαγές στο μέλλον (π.χ. ηλεκτρονική ψηφοφορία κ.λπ.). Πρώτα απ' όλα γιατί ενισχύει την πιο παθητική πολιτική στάση, μακριά από την όποια πολιτική ζύμωση και αντιπαράθεση, πάει «γάντι» με τα διαδικτυακά κόμματα, τα λόμπι των influencer κ.λπ. Είναι σίγουρο ότι θα πολλαπλασιαστούν οι κάθε είδους πιέσεις και εκβιασμοί σε ψηφοφόρους από επιχειρηματικά και πολιτικά συμφέροντα. Επίσης, διευκολύνει την ούτως ή άλλως επιχειρούμενη αλλοίωση του εκλογικού σώματος, διευρύνοντας τις δυνατότητες ψήφου του τμήματος ομογενών που δεν έχουν καμιά κοινωνική, οικονομική σύνδεση με τη χώρα. Την ψήφο των αποδήμων σηκώνει ψηλά και η ηγεσία Κασσελάκη του ΣΥΡΙΖΑ, αξιοποιώντας και τους δεσμούς που έχει με την «αμερικανική ομογένεια».
6. Οι πρόσφατες εξελίξεις στη ΝΔ και τον ευρύτερο «δεξιό» χώρο
Αν και στις δύο τελευταίες βουλευτικές εκλογές υπήρξε σημαντική συσπείρωση των δυνάμεων της ΝΔ, μετεκλογικά εμφανίζονται και πάλι ορισμένες διαφοροποιήσεις από πρωτοκλασάτα στελέχη της σε ορισμένα κρίσιμα ζητήματα:
-- Στον διάλογο για τα Ελληνοτουρκικά, εκφράζοντας επιφυλάξεις ακόμα και για την αναγκαιότητα επίσκεψης Ερντογάν.
-- Κριτική σε ορισμένες διατάξεις του φορολογικού νομοσχεδίου που οδηγούν σε ασφυξία μεσαία στρώματα.
-- Την πρόθεση της κυβέρνησης να φέρει νόμο για τον πολιτικό γάμο ομόφυλων ζευγαριών.
-- Τη στροφή της ΝΔ προς το «κέντρο», τη στιγμή που διεθνώς γίνεται «στροφή προς τα δεξιά».
Το τελευταίο διάστημα, ιδιαίτερα με αφορμή τις παρεμβάσεις ομάδας βουλευτών της ΝΔ για μια σειρά από αυτά τα ζητήματα, σε αντιπαράθεση με την κεντρική κυβερνητική γραμμή αναζωπυρώνεται μια συζήτηση για τη δυνατότητα ύπαρξης ενός δεξιού - ακροδεξιού κόμματος, που να αντιμετωπίζει τον κατακερματισμό σε αυτόν τον χώρο και να παίζει πιο κεντρικό ρόλο ακόμη και ως κυβερνητικό συμπλήρωμα. Μάλιστα, αυτή η συζήτηση τροφοδοτείται και από τα εκλογικά αποτελέσματα ή τις δημοσκοπήσεις σε μια σειρά χωρών της ΕΕ (Ιταλία, Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία κ.λπ.), που καταγράφουν υψηλά ποσοστά για τέτοια κόμματα. Κρίσιμο ρόλο θα παίξουν το επόμενο διάστημα και οι εξελίξεις στο Μεταναστευτικό - Προσφυγικό, ιδιαίτερα με την εφαρμογή του νέου Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου της ΕΕ και τους ανταγωνισμούς μεταξύ κρατών και τμημάτων του κεφαλαίου για το μείγμα καταστολής - προσέλκυσης εργατικών χεριών στο ζήτημα της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών.
Η παρουσία στη Βουλή δύο ακροδεξιών κομμάτων (Ελ. Λύση, Νίκη) και του φασιστικού μορφώματος των Σπαρτιατών στις εκλογές του Ιούνη επιβεβαιώνει την επιλογή στήριξης τέτοιων δυνάμεων από κύκλους της αστικής τάξης ως εφεδρειών για το αστικό πολιτικό σύστημα. Η στάση αυτών των δυνάμεων σε μια σειρά από ζητήματα ουσιαστικά επιβεβαιώνει τον βαθύ χαρακτήρα τους ως αστικά κόμματα. Ουσιαστικά ταυτίζονται σε μια σειρά βασικές στρατηγικές επιλογές και σε αυτές που αφορούν τον ευρωατλαντικό προσανατολισμό της χώρας, παρά τις όποιες επιφυλάξεις και γκρίνιες εκφράζουν γενικά σε χαμηλούς τόνους. Χαρακτηριστικό γεγονός είναι η στάση των Σπαρτιατών στον πόλεμο στη Γάζα, που ήταν από τους πρώτους που καταδίκασαν την επίθεση της Χαμάς στα ισραηλινά Κιμπούτς, προβάλλοντας το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα. Ταυτόχρονα, καταγράφεται η προσπάθεια ανασυγκρότησης της δράσης φασιστικών - ναζιστικών ομάδων, χωρίς να συνδέονται άμεσα και επίσημα με κάποιο πολιτικό κόμμα σε περιοχές της Αττικής, αλλά και σε πόλεις σε όλη τη χώρα. Το εκλογικό αποτέλεσμα του Κασιδιάρη στις δημοτικές εκλογές στην Αθήνα δεν αξιοποιήθηκε για μια συνολική αναμόρφωση σε αυτόν τον χώρο, αντίθετα ακολουθήθηκε από αντιπαραθέσεις στο εσωτερικό αυτών των δυνάμεων.
7. Οι εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ με την εκλογή νέας ηγεσίας υπό τον Στέφανο Κασσελάκη και η όξυνση της αντιπαράθεσης στο εσωτερικό του
Σε εξέλιξη βρίσκεται η κρίση του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία εντάθηκε με διάσπαση μετά την επικράτηση του Στ. Κασσελάκη ως προέδρου. Η κρίση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως έχουμε τοποθετηθεί ως Κόμμα, αποτελεί αποκορύφωμα όλης της διαδικασίας συγκρότησής του, αρχικά ως οπορτουνιστικού μορφώματος, στη συνέχεια υποκαθιστώντας το ΠΑΣΟΚ και διαχειριζόμενο τη βαθιά οικονομική κρίση στην Ελλάδα ως «αριστερή εναλλακτική». Ηταν μια πορεία λίγο έως πολύ προδιαγεγραμμένου οργανωτικού, πολιτικού και ιδεολογικού εκφυλισμού, ανάλογου με αυτόν που βίωσαν σοσιαλδημοκρατικά και οπορτουνιστικά κόμματα (π.χ. εξέλιξη του Ιταλικού ΚΚ) και σε άλλες χώρες.
Οι δυνάμεις που συσπειρώθηκαν γύρω από την ηγεσία Κασσελάκη ουσιαστικά υποστηρίζουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αναγκαίο σήμερα να βγει με ένα πιο καθαρό διαχειριστικό πρόσωπο χωρίς «αριστερό» και «ριζοσπαστικό» καμουφλάζ, για να αποτελέσει δύναμη κυβερνητικής εναλλαγής, «αντίπαλο δέος στη ΝΔ» και κυρίως στην προσπάθεια να προσεγγίσουν «κεντρώους», ακόμα και «δεξιούς» ψηφοφόρους της ΝΔ. Αλλωστε, η έμφαση σε ζητήματα διαφθοράς, η επίκληση στα «καθαρά χέρια», η αναπαραγωγή ακόμη και αντιδραστικών απόψεων, όπως είναι αυτή της κατάργησης της βουλευτικής ασυλίας κ.λπ., είναι θέσεις κυρίως ακροδεξιών λαϊκίστικων κομμάτων. Ουσιαστικά προκρίνεται ένα στίγμα κόμματος ανάλογου με αυτό των Δημοκρατικών των ΗΠΑ, το οποίο δεν κρύβουν, παρά με τα κλασικά κόμματα της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας.
Στρατηγικές διαφωνίες με τους αποχωρήσαντες των ομάδων Αχτσιόγλου και Τσακαλώτου δεν υπάρχουν. Αλλωστε, στο επιχείρημα που έμπαινε «ό,τι λέει ο Κασσελάκης, το λέει και ο ΣΥΡΙΖΑ», κανένας δεν μπορούσε ουσιαστικά να διαφωνήσει. Η διαφορά τους είναι ότι αυτές οι δυνάμεις, ακολουθώντας την «παραδοσιακή» τακτική του ΣΥΡΙΖΑ και του οπορτουνισμού, διάνθιζαν βασικές στρατηγικές αστικές επιλογές με διάφορα αποπροσανατολιστικά επιχειρήματα περί «τακτικών κινήσεων λόγω των αρνητικών συσχετισμών», «μέτρα ανάπτυξης για να εξασφαλιστεί η αναδιανομή υπέρ των αδυνάτων», «ρωγμών που ανοίγουν τον δρόμο για τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό» κ.ά.
Η επιλογή Κασσελάκη στηρίχτηκε από συγκεκριμένες δυνάμεις μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ, που μέχρι τον Ιούνη βρίσκονταν στον πυρήνα της ηγεσίας του υπό τον Τσίπρα, άρα κινητοποιήθηκαν συγκεκριμένες δυνάμεις για την εκλογή του. Επίσης, φάνηκε ότι στηρίχτηκε από συγκεκριμένους επιχειρηματικούς ομίλους, κυρίως εφοπλιστικών συμφερόντων αλλά και σε σχέση με τις ΗΠΑ.
Η διαδικασία εκλογής προέδρου είχε επιλεγεί απ' όλες τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, μια διαδικασία που είχαν ακολουθήσει και προηγούμενα στον ΣΥΡΙΖΑ, στο ΠΑΣΟΚ αλλά και στη ΝΔ.
Ωστόσο, όλα αυτά αντανακλούν μια συνολικότερη ιδεολογική - πολιτική αντιδραστικοποίηση, όπου θολώνουν ακόμα περισσότερο οι όποιες «ιδεολογικές» διαφορές ανάμεσα στα αστικά κόμματα. Κυριαρχεί η λογική ότι «δεν υπάρχει κάποια άλλη εναλλακτική - ούτε καν ως ψευδαίσθηση και αυταπάτη - το ζήτημα είναι να διαχειριστούμε με τον καλύτερο τρόπο αυτό που υπάρχει, την καπιταλιστική πραγματικότητα». Αυτό ήταν και το πνεύμα της τοποθέτησης Κασσελάκη στον ΣΕΒ περί εργαζομένων - συνεργατών, όπως και η πρόσφατη τοποθέτηση ότι οι Ελληνες δεν πρέπει να διαχωρίζονται με ταξικά κριτήρια.
-- Προωθείται η «αμερικανοποίηση» του πολιτικού συστήματος με κόμματα των followers, με λόμπι και την ακόμα αμεσότερη παρέμβαση των επιχειρηματικών ομίλων στην ανάδειξη στελεχών τους, αιρετών και την ηγεσία τους.
- Αναδεικνύει κεντρικά στην πολιτική αντιπαράθεση την ατζέντα του «ατομικού δικαιωματισμού», με δεδομένο ότι βασικό στοιχείο προβολής του Κασσελάκη είναι η προσωπική του ζωή, ο σεξουαλικός προσανατολισμός, οι παρεμβάσεις του για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ, εμφανίζεται ο ίδιος ως κάποιος που σπάει τα «κοινωνικά πρότυπα» κ.λπ.
Φαίνεται ότι στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ ρόλο «αριστερής αντιπολίτευσης» επιδιώκουν να παίξουν στελέχη που δεν έχουν εμπλακεί στη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, με στόχο να ξεπλυθεί ο βρώμικος ρόλος του.
Η συγκρότηση της «Νέας Αριστεράς» δεν μπορεί να επαναλάβει μια παρόμοια διαδικασία με εκείνη της ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ της περιόδου 2010 - 2015, απορροφώντας βασικές δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ που βρίσκονταν σε κρίση. Οι διακηρύξεις ότι επιδίωξη είναι «η συγκρότηση μιας κυβερνητικής εναλλακτικής που θα καλύπτει από το προοδευτικό κέντρο έως τη ριζοσπαστική αριστερά» είναι χαρακτηριστικά που το δυσκολεύουν να παίξει ουσιαστικό ρόλο οπορτουνιστικού αναχώματος. Το γεγονός αυτό βεβαίως δεν πρέπει να υποτιμήσει και αυτήν την προοπτική σύμπλευσης ή σύμπραξης με άλλες δυνάμεις - ΛΑΕ, ΜέΡΑ25, τμήματα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ - για τη διαμόρφωση ενός νέου αναχώματος στη ριζοσπαστικοποίηση και τη χειραφέτηση λαϊκών δυνάμεων από τη σοσιαλδημοκρατία. Σήμερα, βέβαια, υπάρχει αρκετή πείρα και δυνατότητες, για να περιορίσουμε τέτοιον εγκλωβισμό.
Ταυτόχρονα η «Νέα Αριστερά» μπορεί να λειτουργήσει και συμπληρωματικά προς το ΠΑΣΟΚ, σε μια διαδικασία αναβάθμισης και ενίσχυσης ενός σοσιαλδημοκρατικού πόλου. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις Χαρίτση, ότι η «Νέα Αριστερά» δίνει «το χέρι συνεργασίας σε οποιαδήποτε πολιτική δύναμη μπορεί να συμφωνήσει μαζί μας, για τα μεγάλα ζητήματα», προσδιορίζοντας μια πολιτική πλατφόρμα με τις εξής αιχμές: «Μεγάλες ανισότητες», «ισχυρή δημόσια Παιδεία και Υγεία», «ρύθμιση αγοράς», «θεσμοί και δημοκρατία». Να συνυπολογιστεί ότι οι δυνάμεις που συγκροτούν τη «Νέα Αριστερά» έχουν ισχυρές διασυνδέσεις με το ευρωενωσιακό κέντρο, γι' αυτό άλλωστε απολαμβάνουν και την εκτίμηση ανάλογων «παραγόντων» και στη χώρα. Είναι χαρακτηριστικό πρακτικό παράδειγμα η στάση τους στην ψηφοφορία στη Βουλή για το νομοσχέδιο για τα «κόκκινα» δάνεια, όπου δεν καταψήφισαν 3 τροπολογίες με το επιχείρημα ότι ενσωματώνουν Οδηγίες της ΕΕ.
Οπωσδήποτε στην εξέλιξη του χώρου της σοσιαλδημοκρατίας παρεμβαίνουν δυνάμεις που συνδέονται με το ένα (ΗΠΑ), ή το άλλο (ΕΕ) ιμπεριαλιστικό κέντρο κ.λπ.
8. Η κατάσταση στο ΠΑΣΟΚ
Γίνεται σοβαρή προσπάθεια να ανασυγκροτηθεί το ΠΑΣΟΚ πανελλαδικά, αξιοποιώντας δυνάμεις που διατηρούσε στο συνδικαλιστικό κίνημα, στην Τοπική Διοίκηση, σε επαγγελματικά επιμελητήρια και συλλόγους (π.χ. ΔΣΑ) κ.λπ. Σε αυτήν την κατεύθυνση πολλαπλασιάζονται οι παρεμβάσεις βουλευτών του, εκλεγμένων στην Τοπική Διοίκηση και ιδιαίτερα όπου εξέλεξε δημάρχους, στη Θεσσαλία και στην Κρήτη που εξέλεξε περιφερειάρχες, αλλά και οι παρεμβάσεις του σε εργατικές - λαϊκές κινητοποιήσεις. Ωστόσο δεν είναι ισχυρό το ρεύμα ενίσχυσής του από διαρροές του ΣΥΡΙΖΑ. Ταυτόχρονα, από στελέχη του ΠΑΣΟΚ εκδηλώνονται επιφυλάξεις στη μαζική υποδοχή τέτοιων στελεχών, μιλώντας για κίνδυνο «ΣΥΡΙΖοποίησης του ΠΑΣΟΚ».
Η προσπάθεια άσκησης αντιπολίτευσης στην κυβέρνηση της ΝΔ προσκρούει αντικειμενικά στις δεσμεύσεις του στην πολιτική της ΕΕ, στη στρατηγική σύμπλευσή του σε βασικούς στόχους του κεφαλαίου. Το ζήτημα αυτό εκφράζεται και σε τοπικό επίπεδο. Δυσκολεύει επίσης το γεγονός ότι η ΝΔ καταφέρνει να διεμβολίσει τον χώρο του λεγόμενου «Κέντρου» και «Κεντροαριστεράς», όχι μόνο αντλώντας στελέχη, βουλευτές και υπουργούς από αυτόν, αλλά υιοθετώντας και μέρος των πολιτικών τους θέσεων.
Εκφράζεται η προσπάθεια συγκεκριμένων κύκλων της αστικής τάξης που «ακουμπάνε» περισσότερο στο κέντρο της ΕΕ, να αναδειχθεί το ΠΑΣΟΚ ως βασικός φορέας της σοσιαλδημοκρατίας στη χώρα, για τη συγκρότηση εναλλακτικού κυβερνητικού πόλου.
9. Σύνοψη εκτιμήσεων για τις διεργασίες στο αστικό πολιτικό σύστημα
α) Χρειάζεται πολύ καλή παρακολούθηση και εκτίμηση των εξελίξεων στο αστικό πολιτικό σύστημα, όχι μόνο σε κεντρικό επίπεδο, αλλά η συνδυασμένη μελέτη για το πώς αυτές αποτυπώνονται «κάτω», σε τοπικό, κλαδικό, περιφερειακό επίπεδο. Παίρνοντας ως δεδομένο ότι μιλάμε για μια μεταβατική περίοδο στο αστικό πολιτικό σύστημα, χρειάζεται, χωρίς προφανώς βιασύνη, να δούμε πώς διαμορφώνονται οι τάσεις που κατασταλάζουν, έτσι ώστε να είμαστε και πιο εύστοχοι κι αποδεικτικοί στην ιδεολογική και πολιτική πάλη.
β) Εχει σημασία στην ιδεολογικοπολιτική μας παρέμβαση να δέχεται πλήγμα η λογική της «ορθής διαχείρισης», της εμπιστοσύνης στην κυβερνητική πολιτική και στην αποτελεσματικότητα της λειτουργίας του αστικού κράτους. Να αποκαλύπτεται ο ταξικός χαρακτήρας του κράτους, της κυβερνητικής πολιτικής, των δεσμεύσεων στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Ολη η κυβερνητική ατζέντα είναι ατζέντα αντιπαράθεσης εφ' όλης της ύλης. Μαζί με την προσπάθεια να οργανωθούν αντιστάσεις στην προώθηση των κυβερνητικών μέτρων, αλλά και συνολικότερα η αντιπαράθεση με τους σχεδιασμούς του κεφαλαίου, χρειάζεται να ενισχυθεί η προβολή της δικιάς μας πολιτικής, δηλαδή αυτό που λέμε και στο σύνθημα ότι απέναντι στα αδιέξοδα του συστήματος, της πολιτικής των αστικών κυβερνήσεων, της συναίνεσης όλων των αστικών κομμάτων υπάρχει διέξοδος, είναι η πολιτική του ΚΚΕ που δίνει απάντηση σε όλα τα φλέγοντα προβλήματα από τη σκοπιά των συμφερόντων της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, από τη σκοπιά της προοπτικής της εργατικής εξουσίας και του σοσιαλισμού. Προοπτική που παλεύουμε από σήμερα, για να γίνει αύριο πραγματικότητα, δίνοντας μάχη για να δυναμώσουν η εργατική - λαϊκή οργάνωση και πάλη, ο προσανατολισμός της.
γ) Η κρίση στην οποία βρίσκεται η σοσιαλδημοκρατία σε όλες της τις εκδοχές διαμορφώνει αντικειμενικά το έδαφος για συμπόρευση με το Κόμμα ευρύτερων εργατικών - λαϊκών δυνάμεων που την ακολουθούσαν μέχρι χτες, χωρίς να υποτιμάμε ότι οι διαφορετικές εκδοχές και μεταμορφώσεις της σοσιαλδημοκρατίας, που εκφράζονται και με αντίστοιχα κόμματα (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, Νέα Αριστερά), κάνουν αυτό το καθήκον πιο σύνθετο και απαιτητικό, αφού μπορούν να εγκλωβίζουν εργατικές - λαϊκές δυνάμεις με διαφορετικούς τρόπους και παγίδες. Η προσπάθεια να τραβηχτούν τέτοιες δυνάμεις, ιδιαίτερα την περίοδο που διανύουμε, δεν είναι βέβαια μονόπρακτο έργο, απαιτείται όμως ευελιξία και σταθερότητα. Εχουμε ήδη πείρα από την προσπάθεια κοινής δράσης με τέτοιες δυνάμεις στο εργατικό - λαϊκό κίνημα αλλά και της πολιτικής συμπόρευσης σε έναν βαθμό στις εκλογικές μάχες. Συνεχίζοντας την προσπάθεια να συναντηθούμε με τέτοιες δυνάμεις στο εργατικό - λαϊκό κίνημα, απαιτείται να ανέβει η ικανότητα ιδεολογικοπολιτικής διαπάλης με απόψεις που επιδρούν σε αυτές, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να ενταθεί η προσπάθεια για μια πιο σε βάθος συζήτηση συμπερασμάτων απ' όλη την πορεία της σοσιαλδημοκρατίας αλλά και καλέσματος σε πολιτική στάση με βάση αυτά τα συμπεράσματα. Δηλαδή, πρέπει να ανοίξουμε ακόμα πιο ουσιαστικά τη συζήτηση ότι το συμπέρασμα από την πορεία του ΠΑΣΟΚ παλιότερα και του ΣΥΡΙΖΑ σήμερα είναι η χρεοκοπία της λογικής ότι μπορεί μέσα από το ίδιο το σύστημα, με τις κυβερνήσεις και τους κοινοβουλευτικούς συσχετισμούς να αλλάξουν τα πράγματα υπέρ του λαού και να αναδείξουμε τον δρόμο της σύγκρουσης με το σύστημα και της ανατροπής του, που προβάλλει το ΚΚΕ και στον οποίο καλεί να συμπορευτούν τέτοιες δυνάμεις.
δ) Σε αυτήν την κατεύθυνση ιδιαίτερη αντιμετώπιση απαιτούν οι δυνάμεις του οπορτουνισμού, που γίνεται προσπάθεια να επανασυσπειρωθούν γύρω από το εγχείρημα της «Νέας Αριστεράς» ή γύρω από άλλα πιθανά σχήματα, με στόχο να αναβιώσει το παραμύθι του «καλού ΣΥΡΙΖΑ του 2010 - 2015» και να ξανασερβιριστούν αυταπάτες για «μεταβατικά προγράμματα» κ.λπ. Τα ζητήματα της στάσης απέναντι στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ αντικειμενικά θα αναδειχθούν σε διαχωριστική γραμμή και μπροστά στις ευρωεκλογές.
ε) Δεν θέλει καμιά υποτίμηση η συγκεκριμένη προσπάθεια που κάνει το ΠΑΣΟΚ, με τις πλάτες επιχειρηματικών ομίλων και τμημάτων του κεφαλαίου κεντρικά και ανά περιοχή, να βαθύνει δεσμούς με εργατικές - λαϊκές δυνάμεις, να αναβαθμίσει την παρέμβασή του στο κίνημα. Ουσιαστικά μιλάμε για επιχείρηση να ξεπλυθεί το ΠΑΣΟΚ απ' όλες τις ευθύνες του, να δικαιωθεί για τον ρόλο και τις επιλογές του. Χρειάζεται να ανέβει το ιδεολογικοπολιτικό μέτωπο απέναντι σε αυτές τις δυνάμεις. Η επίθεση του ΠΑΣΟΚ στο Κόμμα, στη Βουλή, με αφορμή τα Τέμπη δείχνει ότι θα επαναφέρουν και αυτοί τα παλιά γνωστά επιχειρήματα για δεκανίκι της δεξιάς κ.λπ.
στ) Το γεγονός ότι το πολιτικό σύστημα βρίσκεται σε διεργασία καθώς και η καταγραφή αυξημένης πολιτικής επιρροής για το ΚΚΕ αντικειμενικά σημαίνει ότι θα αυξηθούν οι πιέσεις και οι επιθέσεις προς το Κόμμα. Οπως καλά γνωρίζουμε, θα αξιοποιηθούν και «το καρότο και το μαστίγιο». Ηδη με αφορμή τα αυξημένα εκλογικά ποσοστά και τις δημοσκοπικές τάσεις, ξεκίνησε μια συζήτηση για τον ρόλο «ευθύνης» που πρέπει να παίξει το ΚΚΕ στο αστικό πολιτικό σύστημα, εμφανίζοντας το Κόμμα ως συστημικό, διαστρεβλώνοντας τη στάση του την περίοδο του δημοψηφίσματος το 2015, προσπαθώντας να διαμορφώσουν και στρεβλές προσδοκίες σε έναν κόσμο που συστρατεύεται με το Κόμμα. Είναι άλλο πράγμα το Κόμμα να επιβεβαιώνει, ακόμη και να κερδίζει εκλογικά οφέλη με τη στρατηγική του σε συνθήκες αρνητικού συσχετισμού και όχι μεγάλης ανόδου της ταξικής πάλης, και είναι άλλο πράγμα η αυταπάτη ότι η στρατηγική του Κόμματος μπορεί να δικαιωθεί και πολύ περισσότερο να «νικήσει» μέσω του εκλογικού - κοινοβουλευτικού δρόμου με τη «σταδιακή», «συνεχή», ανοδική αύξηση των ποσοστών του στις βουλευτικές εκλογές κ.λπ. Ταυτόχρονα και παράλληλα δυναμώνουν ο αντικομμουνισμός, οι επιθέσεις στο Κόμμα, με αφορμή ζητήματα Ιστορίας, οι συκοφαντίες ιδιαίτερα όσον αφορά τη στάση του σε ορισμένα κρίσιμα ζητήματα π.χ. πόλεμος στην Ουκρανία, Παλαιστίνη κ.λπ., η προσπάθεια να εμφανιστεί ως παρωχημένο και οπισθοδρομικό, που δεν παρακολουθεί τις σύγχρονες εξελίξεις, επειδή δεν υιοθετεί την ατζέντα του «ατομικού δικαιωματισμού» αξιοποιώντας μια σειρά από θέματα, όπως ο πολιτικός γάμος των ομόφυλων ή άλλα ζητήματα όπως η επιστολική ψήφος κ.λπ. Επιθετικά σε αυτήν την κατεύθυνση είναι αναγκαίο να αναδεικνύουμε μέσα από κάθε πτυχή των κοινωνικών και οικονομικών εξελίξεων ότι παρωχημένο και οπισθοδρομικό είναι το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα και οι σάπιες ιδέες του, να προβάλλουμε την επικαιρότητα και την αναγκαιότητα του σοσιαλισμού, ως το πραγματικά σύγχρονο και προοδευτικό, όπως αυτή προκύπτει και μέσα από σύγχρονες εξελίξεις όπως είναι π.χ. η Τεχνητή Νοημοσύνη, ψηφιακές εφαρμογές στην οικονομία κ.λπ. Απαιτείται λοιπόν να ανέβει η ιδεολογική επαγρύπνηση και ετοιμότητα αντιμετώπισης κάθε φύσης επίθεσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου