«Κρατική δωρεάν εκπαίδευση όλων των παιδιών.
Εξάλειψη της δουλειάς των παιδιών στα εργοστάσια, με τη μορφή που έχει σήμερα. Σύνδεση της εκπαίδευσης με την οικονομική παραγωγή, κλπ. (...). Η προσχολική εκπαίδευση θα πρέπει να αρχίζει όσο το δυνατόν νωρίτερα, έτσι ώστε να φέρει τα (απαιτούμενα) προσδοκούμενα αποτελέσματα».
Ο Φρ. Ενγκελς στο έργο του «Οι αρχές του Κομμουνισμού» διατυπώνει αυτό το στόχο, ως εξής: «Διαπαιδαγώγηση όλων των παιδιών από το πιο μικρό στάδιο της ηλικίας τους, σε κρατικά ιδρύματα και με κρατικά έξοδα».
Ο Β. Ι. Λένιν, συνεχίζοντας το έργο των Μαρξ και Ενγκελς, ανέπτυξε παραπέρα το Μαρξισμό, σύμφωνα με τις νέες ιστορικές συνθήκες. Με μεγάλη προσοχή εξέτασε τα προβλήματα της διαπαιδαγώγησης και της μόρφωσης. Υπέδειξε πως η πλατιά προσέλευση της γυναίκας στην καπιταλιστική παραγωγή δυναμώνει τον οικονομικό και πολιτικό της ρόλο στην κοινωνία, αλλά η ασυγκράτητη εκμετάλλευση οδηγεί στην επιδείνωση της υγείας της, εμποδίζει την πλήρη σωματική ανάπτυξη και αγωγή των παιδιών.
